W 74. rocznicę ataku Ukraińskiej Powstańczej Armii na Birczę (powiat przemyski) na rondzie w Elblągu, które nosi nazwę obrońców tej miejscowości, zapłonęły znicze. - O tej historii dziś powinniśmy pamiętać, aby nigdy więcej się to się nie powtórzyło - mówi Stanisław Soroczyński (85 lat), elblążanin, z pochodzenia wołyniak.
We wtorek, 22 października, inicjatorzy upamiętnienia w Elblągu obrońców Birczy, uczcili pamięć Polaków, którzy 74 lata temu odparli atak ukraińskich nacjonalistów. To z myślą o nich, a także wszystkich ofiarach UPA, obok pamiątkowego kamienia ustawionego na skrzyżowaniu ulic: Niepodległości i Legionów, zapłonęły znicze.
Rozkaz Myrosława Onyszkewycza, dowódcy UPA, wydany 9 września 1944 roku, dotyczył likwidacji elementu polskiego na całym Podkarpaciu. Dowództwo UPA zaplanowało atak na Birczę, który miał doprowadzić do likwidacji tej miejscowości przez wyrżniecie w pień jej mieszkańców. 22 października 1945 roku, przed północą, trzy sotnie kurenia „Pidkarpatja” pod dowództwem Pawła Wacyka i jedna „Karmeluka”, łącznie 700 Ukraińców, rozpoczęły atak. Miasteczko broniły: 2 i 3 batalion 9. Drezdeńskiej Dywizji Piechoty i batalion zbiorczy 17. Dywizji Piechoty. Po 5-godzinnej walce, mimo tego, że banderowcy weszli aż do centrum Birczy, paląc m.in. koszary wojskowe, atak udało się odeprzeć. To był pierwszy z trzech ataków na Birczę. Drugi nastąpił 30 listopada 1945 r., a trzeci, największy w nocy z 6 na 7 stycznia 1946 r. Ich celem było nie tylko wymordowanie mieszkańców i zdobycie Birczy. Gdyby Bircza padła całe Podkarpacie zostałaby przyłączona do sowieckiej Ukrainy
- przypomina Jacek Boki, inicjator nadania nazwy Obrońców Birczy.
Pamięć, o atakach na Birczę (powiat przemyski), a także o mordach, których na Polakach dokonali ukraińscy nacjonaliści, dla niektórych elblążan nadal jest żywa. Jak przekonują inicjatorzy upamiętnienia obrońców Birczy, te wydarzenia również dziś kładą się cieniem na stosunkach polsko-ukraińskich.
Jeżeli nie powie się prawdy o tych wydarzeniach, a nasz rząd robi wszystko, aby to ukryć, zapomnieć, to trudno będzie o porozumienie. Młodzi Polacy, elblążanie powinni poznać tę historię, aby nigdy więcej się ona nie powtórzyła. Ukraińcy mordowali Polaków w sposób tak okrutny, że chyba nie ma takiego drugiego przykładu w historii. Nie oszczędzali nawet małych dzieci
- mówi Stanisław Soroczyński (85 lat), elblążanin, z pochodzenia wołyniak.
Dla mnie te wydarzenia mają wymiar osobisty - dodaje pan Stanisław. - 13 stycznia 1944 roku straciłem ojca. Podczas napaści Ukraińców na Zasmyki ojciec został ranny i dostał się do niewoli pod Lubiatowem. Znajomy mamy, Ukrainiec, opowiadał, że ojciec na kolanach prosił o to, aby darowano mu życie. Tak kłuto go bagnetami, że nawet Niemcy, hitlerowcy nie mogli na to patrzeć. Mieli go zabrać do Kowla, do szpitala. Dalszych losów ojca jednak nie znamy. Ślad po nim zaginął. Ja miałem wtedy 10 lat. Pamiętam, jak mama przez wiele dni wychodziła na drogę i wyglądała ojca. Płakała. Ja też płakałem. W Elblągu nadal jest wielu kresowian z różnych stron. Dla nas ta historia jest nadal żywa.
Rondo na skrzyżowaniu ulic: Niepodległości i Legionów nazwę Obrońców Birczy nosi od października 2018 roku.
Wstyd takie zdjęcie umieszczać. Flaga umocowana zwykłą taśmą! Porażka :(
Wydaję mi się,że rondo to nie miejsce na palenie zniczy może zajmą się tym odpowiednie służby.
Z tego wynika że można robić wszystko na rundach, następne pokolenia zmienia nazwy ronda, zmienia wszystko.
Panie Stanisławie - zapomniał Pan. Zapomniał Pan o tym, że w Elblągu i w Prusach Wschodnich 90% "+" , to ludność będąca rodakami strony atakującej np. Birczę. Zapis "Jerzy" i "Rondo" to potwierdza. Mimo upływu lat nic nie wskazuje na zmianę postaw tych furkowców z 1947. Chwała Panu i koledze że pamiętacie. Zapewne upamiętnienie strony atakującej Birczę i mordującej Wołynian skupiło by większe tłumy. Czy nie powinno być "grudzień 1943"? W grudniu Niemców 1944 już tam nie było.
Zbrodnie to straszna rzecz i zawsze są godne potępienia. Nic ich nie usprawiedliwia. Często wołamy o prawdę Ale naszą prawdę. Jeśli mówimy o zbrodniach i wołamy o prawdę - czemu nie mówi się o dziesiątkach ukraińskich wsi wyrżniętych przez np. polskie podziemie? Przykłady? - Liski, Sahryń, Pawłokoma, Terka, Zawadka Morochowska itp. itd. Niech litościwy Bóg przyjmie na swe łono ofiary bratobójczej wojny.
Wielki szacunek dla obu Panów za pamięć. Jackowi gratulacje za konsekwencje i wytrwałość.
Wojna jest straszna, oby teraźniejsze pokolenie nigdy tego nie doświadczyło i mówmy również, jak pisze P. Andrzej o drugiej stronie narodu, który również cierpiał, gdzie palono wsie i mordowano ludność ukraińską. Pamiętajmy, ale i wybaczajmy.. Życie mamy tylko jedno,ktore toczy się dalej.
~Andrzeju - dla przypomnienia: twoi zaczęli , a domino się posypało. Masz rację co do faktu, że zbrodnia rodziła zbrodnię i często nie była obroną. Tak jak nie lubię rezunów - morderców , tak też nie mogę nazwać żołnierzami zbrodniarzy wśród AK i wyklętych. Jednak wasze "sukcesy" przekraczały wyobraźnię - cel był ustalony już przed wojną. Wielu co przeżyli chwali Niemców za pomoc dla Polaków w ratowaniu życia przed sotniami rezunów. To coś znaczy. Pamiętajmy o każdej ofierze tamtego bestialstwa, bo jeśli zapomnimy o nich , to Bóg zapomni o nas. Przyjdź Andrzeju z rodakami pod to rondo i upamiętniaj swoich bez polityki. Tylko pamięć. Przy takich okazjach widać jak żywe są emocje obu stron i tylko brak iskry do powtórki tamtego. Więźniowie obozów pogodzili się z Niemcami, a Galicja boli.
Synonimy - dla przypomnienia - dokładnie wpisujesz się w to, co napisałem wcześniej. Znasz swoją prawdę. Spróbuj poczytać nie tylko podsuwa pan Boki. Nie będę Ci tego ułatwiał ale wiedz, że nic się nie zaczęło w 1942 roku., Liczę na to, że znajdziesz w sobie dobrą wolę, przełamiesz obowiązujące szablony myślowe i dotrzesz do prawdziwych informacji. Miłego wieczoru
Upamiętniajcie sobie gdzie chcecie, ale nie na ruchliwym rondzie :/