Przeprowadzane ankiety zadowolenia z własnego wizerunku wykazują, że 50% kobiet oraz 36% mężczyzn jest niezadowolonych ze swojego wyglądu. Natomiast coś zmienić w swoim wizerunku chciało by 81% kobiet i 68% mężczyzn. To niezadowolenie nie dotyczy tylko figury, wyglądu twarzy oczy czy ubioru. Bardzo często chcemy mieć także piękny uśmiech.
Protetyka to dziedzina stomatologii zajmująca się odtwarzaniem brakujących zębów lub ich fragmentów. Również możemy używając technik protetycznych poprawić kształt zębów. Trzeba jednak pamiętać, że zawsze wiąże się to w mniejszym lub większym stopniu z ingerencją w ich strukturę.
Najmniej inwazyjne są licówki, czyli cienkie płytki ceramiczne lub kompozytowe nakładane na przednią część zęba.
Ząb musi zostać do takiej pracy przygotowany i nawet w przypadku tzw. licówek bezpreparacyjnych lekko zmodyfikowany. Jeśli licówka ma zmieniać nachylenie czy wręcz lekkie ustawienie zęba to korekty zęba są bardziej inwazyjne, choć nadal nie jest to taka preparacja jak pod koronę protetyczną.
Licówki pozwalają nam pokryć przebarwienia, skorygować kształt czy odbudować starcia i ukruszenia. Jednak kwalifikacja pacjenta powinna być bardzo rygorystyczna jeśli mają długo spełniać swoją funkcję. Rozległe wypełnienia i zniszczenie zęba, braki zębów bocznych, parafunkcje zgryzowe to główne przeciwwskazania do wykonania licówki.
Jeśli ząb jest martwy lub mocno zniszczony to najlepiej osłonić go koronką. Dzisiejsza technika szlifowania zęba oraz napalania ceramiki pozwala nie tylko naśladować naturę, ale też ją poprawiać. Mamy możliwość nie tylko poprawy wizerunku samych zębów, ale również zadbania o estetykę biało-czerwoną i równe girlandy dziąseł.
Klasyczne korony są z porcelany napalanej na bardzo cienkim metalu - przeważnie złocie, lub nieszlachetnych stopach metalu dentystycznego.
Ceramika może być też nakładana na Cyrkon lub koronę możemy frezować bezpośrednio z bloczka np. nanoceramiki kompozytowej. Ten ostatni materiał obecnie wykorzystywany jest w coraz to nowych pracach w stomatologii. Stanowi połączenie kompozytu i ceramiki. Podobnie jak kompozyt nie kruszy się i jest odporny na pękanie. Podobnie jak ceramika szklana wykazuje wyjątkową trwałość wypolerowanej powierzchni, co zapewnia długotrwały efekt estetyczny i przezierność dla światła porównywalną z naturalnym zębem.
Przygotowanie zęba pod koronę wiąże się z usunięciem z niego wszelkich wypełnień, oczyszczeniem powierzchni ze zmian próchnicowych, pomniejszeniem części koronowej zęba o 1-2mm w zależności od rodzaju korony i lokalizacji zęba. Tak wiec ząb własny nie może już nigdy funkcjonować bez korony.
Trzeba pamiętać, że szlifowanie zęba pod koronę ma charakter inwazyjny. W przypadku zębów żywych istnieje ryzyko podrażnienia miazgi poprzez temperaturę i drgania towarzyszące pracom protetycznym. Czasem też zachodzi konieczność zmiany osi przyszłej korony względem korzenia. Skaleczenie lub podrażnienie miazgi może prowadzić do konieczności leczenia kanałowego przed założeniem korony.
Zęby leczone kanałowo powinny zostać wzmocnione wkładem koronowo – korzeniowym, który może być wykonany z metalu lub z włókna szklanego ( np. w zębach przednich). Pomiędzy dwoma koronami możemy też umocować brakujący ząb.
Mówimy wtedy o mostku czyli uzupełnieniu na stałe zacementowanym na własnych zębach, które są w sąsiedztwie jakiegoś utraconego zęba. Zęby okoronowane to filary, a uzupełniające brakujące miejsce to przęsło. Przęsło nie może być zbyt długie, żeby cała konstrukcja nie pękła.
W niektórych sytuacjach, jeśli nie chcemy szlifować zęba pod koronę oraz nie możemy wykonać implantu na bazie którego odbudujemy ząb, istnieje rozwiązanie wsparcia się na inleyach.
Zęby sąsiednie przy brakującym przygotowywane są wtedy jak pod „plombę” a nie szlifowane z całej powierzchni.
Oczywiście najbardziej naturalną metodą odbudowy brakującego zęba jest wykonanie w miejscu dawnego korzenia implantu czyli sztucznego korzenia i na nim zbudowanie koronki. Metoda ta jednak jest bardziej kosztowna niż np. trzypunktowy most i też wymaga odrębnej kwalifikacji pacjenta do zabiegu.
Braki zębów w odcinkach bocznych wydają nam się mniejszą stratą dla estetyki, ale dla gryzienia oraz podparcia pozostałych zębów należy je szybko uzupełniać. Nawet jeśli z uwagi na czas i finanse nie możemy wykonać uzupełnień stałych to powinno się zrobić mikro protezę jako rozwiązanie czasowe.
Wszystkie opisane tu zabiegi wykonywane są w celu odtworzenia i poprawy estetyki uzębienia. Na samym początku leczenia można określić skalę leczenia jakie powinno zostać podjęte oraz oszacować koszty, dostosowując je do możliwości finansowych pacjenta. Z pewnością warto dbać o zęby dla zdrowia i dobrego samopoczucia.
Dr Wojciech Ryncarz
