Biblioteka Elbląska prowadzi w tym roku masową konserwację zbioru 2.280 woluminów inkunabułów oraz starych druków wydanych przed 1700 r. Celem projektu jest polepszenie stanu zachowania obiektów i podniesienie walorów estetycznych i ekspozycyjnych oraz zabezpieczenie cennego księgozbioru i jego przeniesienie do nowych pomieszczeń magazynowych.
W ramach projektu wykonana zostanie ankieta oceniająca stan zachowania, szczegóły budowy technologicznej i historii poszczególnych woluminów. Wyniki oceny stanu zachowania pozwolą na stworzenie wieloletniego planu pracy, uwzględniającego najpilniejsze potrzeby księgozbioru. Wypełniona ankieta umożliwi w przyszłości analizę zbioru w różnych aspektach.
- Starając się sprostać najnowszym standardom konserwacji zapobiegawczej, Biblioteka Elbląska szczególną uwagę przywiązuje do czystości zabytkowego księgozbioru – informuje Arkadiusz Kowalczyk z Biblioteki Elbląskiej. - Do magazynów, klimatyzowanych i wyposażonych w regały kompaktowe, wprowadzane są zbiory po uprzedniej dezynfekcji oraz oczyszczone z zanieczyszczeń powierzchniowych, mogących stać się pożywką dla drobnoustrojów. Wysokie zanieczyszczenie księgozbioru związane z burzliwymi dziejami, wpływa istotnie nie tylko na estetykę druków lecz ma również zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa ich przechowywania.
Projekt zakłada więc oczyszczenie woluminów z powierzchniowego kurzu, a także dokładne oczyszczenie skórzanych i pergaminowych opraw. W egzemplarzach wykazujących niewielki stopień zniszczeń wykonane zostaną dodatkowo drobne naprawy w bloku i oprawie. Wszystkie oprawy skórzane zostaną uelastycznione i pokryte warstwą ochronną zabezpieczającą je przed ponownym zabrudzeniem. Wyłonione w ankiecie egzemplarze o znamionach "ataku mikrobiologicznego" poddane zostaną ekspertyzie mikrobiologicznej, w której rozpoznane zostanie zagrożenie i zaproponowane zostaną metody dezynfekcji.
- Oczyszczone woluminy wprowadzone zostaną do magazynów po wcześniejszym zaopatrzeniu ich w ochronne obwoluty z tektur bezkwasowych, zaprojektowane przez konserwatora zabytków i zaopatrzone w specjalną stopkę umożliwiającą wysuwanie książki z szeregu bez chwytania jej za grzbiet. Egzemplarze wymagające pełnej konserwacji otrzymają pudła ochronne z tektur bezkwasowych – informuje Arkadiusz Kowalczyk z Biblioteki Elbląskiej. - Oprócz etatowych pracowników do realizacji projektu przewidujemy zaangażowanie konserwatorów z zewnątrz, jak również studentów specjalizacji konserwacja zabytków z papieru. Całość przedsięwzięcia nadzorowana będzie przez specjalistów z Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Projekt dofinansowany jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Całkowity koszt projektu wynosi 131.660 zł.
UMK w czasie gdy elbląski księgozbiór był tam w depozycie prowadził na szeroką skale grabież naszych starodruków. Dziwi mnie że Biblioteka Elbląska wiedząc o tym jeszcze z nimi współpracuje.