Otyłość to epidemia XXI wieku. Jak z nią walczyć?

O tym, jak ważne jest zdrowie nie trzeba nikogo przekonywać. Jak mówi przysłowie, „Kto zdrowia nie szanuje, ten na starość żałuje”. W Elblągu rozprowadzany jest bezpłatny miesięcznik „Zdrowy Elbląg”, który w całości poświęcony jest właśnie tej tematyce. Aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom naszych czytelników nawiązaliśmy z zespołem redakcyjnym miesięcznika współpracę, aby i u nas publikowane były wybrane materiały poświęcone szeroko rozumianemu zdrowiu.

Dziś publikujemy materiał poświęcony otyłości.

Nadwaga, czyli zwiększona masa ciała w stosunku do przyjętych norm, może prowadzić do groźnej w skutkach otyłości, czyli nadmiaru tkanki tłuszczowej pod skórą i w organach wewnętrznych. O ile nadwaga to defekt estetyczny, o tyle otyłość to już poważny problem medyczny. Otyłość uznana została za chorobę XXI wieku i narasta w alarmującym tempie, a walka z nią nie jest szybka i łatwa. Niepokojącym wydaje się fakt, że problem ten dotyczy nie tylko osób dorosłych, ale także dzieci i młodzieży.

Skąd się bierze otyłość?

Na występowanie otyłości i nadwagi wpływa wiele czynników, w tym uwarunkowania dziedziczne, czynniki środowiskowe, starzenie się oraz ciąża. Geny, hormony czy nawet leki w niektórych przypadkach mogą powodować wzrost wagi, jednak najczęściej winni jesteśmy sobie sami. Do głównych przyczyn otyłości zalicza się:

• Złe nawyki żywieniowe. Żywność naturalną z dużą ilością błonnika zastąpiliśmy przetworzonym jedzeniem, które zawiera tzw. skondensowaną energię. Oznacza to, że w niewielkiej ilości jedzenia jest bardzo dużo kalorii, a przy tym niewiele składników odżywczych, dlatego też bardzo często osoby otyłe są osobami niedożywionymi. Do tego jadamy nieregularnie, często tylko jeden lub dwa bardzo obfite posiłki.

• Zanik sztuki gotowania. Mimo ogromnej popularności telewizyjnych programów kulinarnych i wszelkiego rodzaju poradników, w domach przestajemy gotować. Rodzice przenoszą ciężar obowiązku żywienia dzieci na szkołę. Brakuje nam czasu, chęci i motywacji do tego, byśmy sami gotowali. Jadamy produkty gotowe, pełne konserwantów, barwników i innej chemii.

• Styl życia i mało ruchu. Jeździmy samochodem, używamy wind, pierzemy w pralce, nawet nie musimy podchodzić do telewizora, by zmienić kanał, bo mamy pilota.

Jakie są skutki otyłości?

Otyłość odbiera radość życia i jest przyczyną wielu chorób. Człowiek otyły ma problemy z kupnem ubrania i butów, wstydzi się swojego wyglądu, unika ludzi, w skrajnych przypadkach ma kłopot z samoobsługą, co prowadzi nawet do depresji. Bardzo często przy otyłości występują zaburzenia ze strony układu krążenia: nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, niewydolność mięśnia sercowego. Jednym z częstszych problemów osób z nadmiernymi kilogramami jest także cukrzyca typu II, bezdech nocny oraz niektóre nowotwory złośliwe. U osób otyłych dochodzi do zmian zwyrodnieniowych stawów, co wiąże się z bólami, obrzękami i ograniczeniami ruchowymi. Inne konsekwencje zdrowotne otyłości to choroby przewodu pokarmowego, w tym kamica żółciowa i zaburzenia przemiany materii, powodujące spadek jakości życia.

Typy otyłości

Na podstawie różnic w rozmieszczeniu tkanki tłuszczowej w ustroju wyróżniamy dwa typy otyłości:

• Otyłość typu "gruszka"- pośladkowo-udowa, charakterystyczna dla kobiet. Ten typ otyłości związany jest z odkładaniem się tkanki tłuszczowej na udach i pośladkach, czemu sprzyja okres ciąży. Otyłość ta zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi, macicy, choroby układu kostno – stawowego, sprzyja powstawaniu żylaków kończyn dolnych.

• Otyłość typu "jabłko"- brzuszna, inaczej trzewna, spotykana przede wszystkim u mężczyzn. Związana jest ona z odkładaniem się w nadmiarze tkanki tłuszczowej w obrębie jamy brzusznej. Ten typ otyłości sprzyja rozwojowi cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, kamicy pęcherzyka żółciowego, stłuszczeniu wątroby i miażdżycy. U osób z otyłością trzewną stwierdza się wysokie wartości „złego” cholesterolu (frakcja LDL), a także duże wartości trójglicerydów.

Jak walczyć z otyłością?

W walce z otyłością podstawą jest zmiana nawyków żywieniowych i wprowadzenie aktywności fizycznej. W leczeniu nadwagi kluczową rolę pełni odpowiednio zbilansowana dieta, która powinna dostarczać odpowiednich składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zalecenia dietetyczne dotyczące redukcji masy ciała powinny być dostosowane indywidualnie do potrzeb danej osoby. Nie ma jednej diety odpowiedniej dla wszystkich, nie istnieje również dieta „cud”. Osoby chcące zredukować zbędne kilogramy powinny wystrzegać się głodówek i diet o bardzo niskiej kaloryczności, gdyż w wyniku dłuższego stosowania często występują niedobory witamin oraz osłabienie organizmu. Proces odchudzania jest długoterminowy, aby go przyspieszyć można wspomagać go suplementacją. Należy jednak pamiętać, że decyzja o zażywaniu suplementów powinna być konsultowana ze specjalistą, gdyż zbyt duże dawki mogą mieć szkodliwy wpływ na zdrowie.

Zdrowy Elbląg