Starówka tętniła dziś życiem. Restauracyjne ogródki pękały w szwach. Nawet wolną ławeczkę ciężko było znaleźć. Zapewne miał na to wpływ finał zawodów Garmin Iron Triathlon, który przyciągnął do naszego miasta tłum sporowców i kibiców. Jednak, w tym samym czasie, nieopodal Starówki jedynie kilkanaście osób zdecydowało się oddać hołd ofiarom wydarzeń sprzed 67 lat.
Czy elblążanie pamiętają o tym, że z nocy z 16 na 17 lipca 1949 r. doszczętnie spłonęła hala produkcyjna Zakładu Mechanicznego Zamech? Czy wiedzą, że Urząd Bezpieczeństwa aresztował wówczas 200 osób stawiając im zarzut sabotażu? Choć wielu mieszkańców naszego miasta zostało oskarżonych o czynny udział w tworzeniu siatki szpiegowskiej, osadzonych w wiezieniu i przez lata torturowanych, mało kto pojawił się dziś pod obeliskiem znajdującym się na Skwerze Ofiar Sprawy Elbląskiej.
- Wspominamy dziś ofiary stalinowskich represji, które w lipcu 1949 r. dosięgnęły także społeczność Elbląga. Miasto, do którego po II Wojnie Światowej zaczęli przybywać i zasiedlać się Polacy. W odbudowywanych z wielkim trudem zakładach mechanicznych wybuchł pożar. Próby zbadania jego przyczyn były pretekstem do zapoczątkowania represji, brutalnych przesłuchań i kar więzienia, których boleśnie doświadczyli przybyli do Elbląga z kraju i zza granicy Polacy – przypominał zebranych wiceprezydent Elbląga, Janusz Nowak.
Dlaczego tak ważne jest, by pamiętać o tamtych wydarzeniach?
Cała akcja propagandowa, sądowa i prześladowcza zyskała miano „Sprawy Elbląskiej” (…) Nasza elbląska społeczność jest winna pamięć o tamtych wydarzeniach
– zaznaczył wiceprezydent Elbląga.
W zeszłym roku, uroczystość odbyła się w dzień powszedni, o godz. 12.00. Internauci pytali wówczas, kto ma uczestniczyć w obchodach, gdy są organizowane w czasie pracy. Tym razem, ani godz. 18.00, ani fakt, że była to niedziela nie wpłynęły na zwiększenie się frekwencji. W dalszym ciągu uczestniczą w nim głównie urzędnicy.
Wśród zebranych był Józef Olejniczak, który otrzymał wyrok 11 lat więzienia, z czego odsiedział ponad 6 lat. Po dwóch latach tortur zdecydował się przyznać do rzeczy, z którymi nie miał nic wspólnego. Mimo problemów zdrowotnych osobiście złożył on hołd kolegom, którzy ponieśli najwyższą ofiarę.
Grażyna Wosińska, autorka pierwszej książki o „Sprawie Elbląskiej” od lat podkreśla, że nie jest to zamknięty rozdział naszej historii. - Jest wciąż wiele nowych informacji. Wciąż badam tę sprawę. Jest np. wątek miłosny, emigrantów z Francji – Adama i Agaty, którzy poznali się w więzieniu. On słyszał jej głos, gdy śpiewała francuskie piosenki. Dowiedział się, że ona, jako jedna z nielicznych, nie przyznała się do niczego, mimo że był tak samo traktowana, jak mężczyźni – zaznaczyła.
Był to nie lada wyczyn, gdyż przyznanie się do winy wymuszano poprzez tortury.
To jest tragiczne, że lata 1945 - 1956 są dla elblążan nieznane. Kiedyś usłyszałam od młodej osoby, że nie rozumie jak można się przyznać do czegoś obrzydliwego w ogóle nie mając z tym nic wspólnego. Okazuje się, że ta niewiedza w dalszym ciągu jest duża. Mam nadzieję, że zmniejsza się, gdy więcej się mówi o czasach stalinowskich
– powiedziała Grażyna Wosińska.
Apele smoleńskie się "wyapelowały" i dlatego ludzi nie było
Nadal nie wiadomo kto stoi za tą prowokacja. Chodzi mi o nazwiska. Czy w Elblągu żyją potomkowie oprawcow i "rozdaja karty" w tym mieście?
"Kiedyś usłyszałam od młodej osoby, że nie rozumie jak można się przyznać do czegoś obrzydliwego w ogóle nie mając z tym nic wspólnego." I co z tym jest nie tak? To źle że w młodych ludziach nie ma już tej zasranej komunistycznej zawiści i rozpamiętywania rzeczy które działy się tak dawno? ktoś oddaje hołd żołnierzom zabitym 500 lat temu na wojnach? Ale nieee... trzeba rozpamiętywać, trzeba rozdrapywać stare rany. Nie można przecież wybaczyć, mało tego, trzeba oskarżać o to ludzie którzy jeszcze wtedy się nawet nie urodzili! Taaaak, tylko po to żeby usłyszeć to wyczekiwane "zrobiliśmy to" od osób które tego nie zrobily i wypełnić naszą dumę polaka. Wydaje mi się, że ludzie którzy oddali życie za kraj mają w dupie wasze kwiaty i rocznice jeśli nie szanujecie pokoju za który walczyli.
„ Cała akcja propagandowa, sądowa i prześladowcza zyskała miano „Sprawy Elbląskiej” (…) Nasza elbląska społeczność jest winna pamięć o tamtych wydarzeniach ” i kto to mówi ? Niby dlaczego , skoro wielu przybyło do tego miasta z innych rejonów Polski ?? Panie Nowak niech Pan pozdrowi Pana Rudnickiego , podobny macie sposób komunikacji ze społeczeństwem , zupełnie nie zrozumiały i co najmniej dziwny .......
ja się interesuje historią ale nie pamiętałem tej daty - czy było wcześniej w mediach jakieś zaproszenie na te uroczystości? Bo jeśli nie, to gadka i zdziwienie o małą frekwencje jest idiotyczna
No z jakiegoś powodu ta hala się spaliła a raczej wątpię że UB ogień podłożyło. I nie można ustalić faktów bo nikogo fakty nie interesowały i nadal nie interesują.
Od udziału w takich uroczystościach odstrasza możliwość nachalnego apelu smoleńskiego. I coraz mniej będzie chodzić. ja na pewno.