Przemoc fizyczna, problemy z dyscypliną. Co się dzieje w MOW w Kamionku Wielkim?

"Mają miejsca zdarzenia nadzwyczajne z użyciem przemocy fizycznej, podejmowane są ucieczki, a wychowankowie stosują środki psychoaktywne". Sytuacja w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Kamionku Wielkim (gmina Tolkmicko) wydaje się bardzo niepokojąca. Placówce grozi likwidacja?

MOW w podelbląskim Kamionku Wielkim działa od wielu lat. Jego dalsze funkcjonowanie stanęło jednak pod znakiem zapytania. Radni powiatu elbląskiego, podczas sesji w październiku, przyjęli uchwałę w sprawie zamiaru likwidacji Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Kamionku Wielkim. Do zamknięcia tej placówki, razem z wchodzącymi w jej skład: Branżową Szkołą I stopnia i Szkołą Podstawową Specjalną, mogłoby dojść w przyszłym roku. 

Ta uchwała to pomarańczowe światło dla tego Ośrodka. Do 31 sierpnia różne rzeczy mogą się wydarzyć. Jeśli sytuacja się pogorszy, zapalimy czerwone światło, stop dla jego działalności. Jeśli poprawi, światło zielone, które będzie oznaczało dalszą działalność MOW w Kamionku Wielkim

- mówi Maciej Romanowski, Starosta Elbląski.

Powodów, które mogłyby doprowadzić do likwidacji placówki, jest kilka. Ośrodek od dawna boryka się z problemami różnej natury, jak wynika z informacji zawartych w uzasadnieniu uchwały rady powiatu. Szczególnie niepokojące są te związane z bezpieczeństwem wychowanków placówki. 

W placówce mają miejsca zdarzenia nadzwyczajne związane z niezapewnieniem bezpieczeństwa wychowankom. Kadra pedagogiczna zwraca uwagę na brak wsparcia ze strony przełożonych, co wpływa na prawidłowość czynności prowadzonych w celu zapewnienia procesu resocjalizacji. Organ prowadzący zwrócił się do Warmińsko-Mazurskiego Kuratora Oświaty w Olsztynie o weryfikację, czy podejmowane przez dyrektora działania naprawcze odnoszą właściwy skutek. Protokół kontroli wskazuje, że nie przełożyły się one na poprawę sytuacji. Dokumentacja wewnętrzna ośrodka jest niespójna, nadal mają miejsca zdarzenia nadzwyczajne związane z użyciem przemocy fizycznej, podejmowane są ucieczki, a wychowankowie stosują środki psychoaktywne. Brak możliwości zapewnienia przez organ prowadzący warunków wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe nie pozwala na dalsze prowadzenie placówki

- czytamy w uzasadnieniu uchwały podjętej przez Radę Powiatu w Elblągu. 

Zapytaliśmy Kuratorium, czy w związku z ujawnieniem przypadków używania przemocy fizycznej zostały skierowane na drogę prawną i czy ktoś poniósł konsekwencje. Na odpowiedzi czekamy.

Wiadomo, że wyniki kontroli przeprowadzonej przez Kuratorium skutkowały tym, że Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie wstrzymał kierowanie nieletnich do Kamionka Wielkiego. "Decyzja uzasadniona została wynikami nadzoru, które wskazują na występowanie w ośrodku od dłuższego czasu problemu z dyscypliną wychowanków i niewłaściwą postawą niektórych wychowawców, co znalazło odzwierciedlenie w toczących się wobec dwóch nauczycieli postępowaniach dyscyplinarnych". 

Brak wskazań z ORE z kolei przełożyło się na problemy finansowe placówki. Ośrodek w Kamionku Wielkim ma miejsce dla 96 wychowanków, jednak od lat ich liczna rok rocznie się zmniejsza. Jeszcze dwa lata temu było ich 50, obecnie znajduje się tu ok. 30 chłopaków. To mniej niż samej kadry. Jak wskazano w uzasadnieniu uchwały - w roku szkolnym 2021/2022 w MOW zatrudnionych było w grupach wychowawczych 27 osób na 24,35 etatu. Ponadto 13 osób zatrudnionych było w szkole na 8,47 etatu. Łącznie to 40 pracowników pedagogicznych na 32,82 etatu oraz 9 osób administracji i obsługi na 9 etatach. Funkcjonowanie ośrodka jest więc coraz kosztowniejsze, bo wpływy z subwencji oświatowych z każdym rokiem maleją. 

Do końca sierpnia 2022 roku subwencja oświatowa naliczona na 31 wychowanków przebywających w placówce oraz 7 niedoprowadzonych wyniosła 2 768 187,25 zł. Budżet placówki na dzień 30 sierpnia 2022 roku to 4 mln z 236 338,20 zł. Różnica między planem budżetowym placówki a subwencją wynosi 1 468 150,95 zł ( w przeliczeniu na jednego wychowanka kwota wygenerowana z budżetu powiatu wynosi 47 359,71 zł). W tej sytuacji, kiedy wychowankami MOW nie są uczniowie powiatu elbląskiego, niezasadne jest finansowanie tak znaczącej różnicy między subwencją a planami finansowymi z odchodów własnych Powiatu. W sytuacji zmniejszonej liczby wychowanków na skutek braku wskazań subwencji oświatowej na rok 2023 będzie proporcjonalne niższa

- wyliczono w uzasadnieniu uchwały. 

To wszystko złożyło się na uchwałę o zamiarze likwidacji Ośrodka. Zgodnie z przepisami musi ona zostać przedstawiona m.in. kuratorium oświaty i rodzicom wychowanków, co najmniej sześć miesięcy przed terminem likwidacji. Powiat elbląski do końca sierpnia 2023 roku daje sobie czas na podjęcie ostatecznej decyzji w sprawie MOW w Kamionku Wielkim. 

Starosta Elbląski dodaje, że uchwała nie oznacza zamknięcia placówki, ale przyznaje, że czynników, które złożyły się na trudną sytuację MOW jest wiele. Teraz jednak, jak podkreśla, jest jeszcze czas na ich naprawę. 

Aktywność pana dyrektora i rady wobec tego zagrożenia jest wielka. Ośrodek ma nowego dyrektora, Sławomira Żukowskiego. To nowa krew, nowa twarz, działa bardzo aktywnie i chyba w dobrym kierunku. Ogranicza liczbę pracowników, ma nowe pomysły. Ostatnia kontrola Kuratora jest pozytywna. Teraz czekamy na odpowiedź ORE z Warszawy, czy odblokują skierowania. To jest klucz do sukcesu. Wniosek w tej sprawie już poszedł

- dodaje Starosta Elbląski.

Przypomnijmy. Młodzieżowe Ośrodki Wychowawcze (MOW) są jednostkami, do których sądy rodzinne i dla nieletnich, kierują młodzież niedostosowaną społecznie i wymagającą stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy, wychowania i resocjalizacji. Wskazaniem konkretnego Ośrodka, do którego trafi młody człowiek, zajmuje się Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie.