Clio

Nie spodziewałem się, że nagrobki mogą być tak przesycone symbolami życia, nieśmiertelności, śmierci... Obecnie nie stosuje się takiego zdobnictwa, ale na Żuławach często spotkać można mennonickie cmentarze, na których wiele jest cennych okazów.

Podczas spotkania w muzealnej kawiarni „Clio” mogliśmy dowiedzieć się nie tylko o nagrobkach, ale także o innych architektonicznych skarbach naszego regionu. Jerzy Domino opowiadał o największym budowniczym Żuław Wiślanych – Peterze Lewenie, dzięki któremu możemy podziwiać piękne, choć często zaniedbane domy podcieniowe.

W dorobku naszego regionu znajdują się warte uwagi kościoły, które bogato zilustrował prowadzący. Na przybyłych do elbląskiego muzeum czekało mnóstwo innych zdjęć obrazujących wszystko o czym mówił Jerzy Domino.

Wiele czasu poświęcił nagrobkom, wśród których znaleźć można skromne płyty, jak też pochodzące od wybitnych kamieniarzy bogato zdobione. Na cmentarzach w Markusach, Wikrowie, Stogach, czy na najstarszym cmentarzu mennonickim w Różewie jest bardzo dużo ozdób nagrobnych. Mimo iż na tych terenach mieszkali głównie prości chłopi mieli ogromny szacunek dla zmarłych. Na innych terenach Polski rzadko spotyka się kamienne nagrobki, a zdobione kwiatami, aniołami, literami, czaszkami... zdarzają się sporadycznie. Każdy z elementów jest jakimś symbolem – kwiaty zwrócone w dół oznaczają śmierć, gwiazdy symbolizują życie wieczne, czaszki śmierć, motyle kruchość życia... Baptyści dużą wagę przywiązywali do liter – litera sama w sobie była dla nich elementem ozdobnym. Nie spotyka się tego na innych terenach w kraju.

O architekturze Żuław można by opowiadać godzinami, a dla miłośników historii spotkania w kawiarni są nie lada gratką. Dlatego też zapraszamy na kolejne, które odbywać się będą w budynku Gimnazjum elbląskiego Muzeum przy Bulwarze Zygmunta Augusta 11, a ich organizatorem jest elbląski Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu. Wstęp na spotkanie jest wolny.