Siła dźwięku
GRANICE PRZEŻYCIA: 190 decybeli
SKUTKI: Przy 160 decybelach dochodzi do pęknięcia bębenków w uszach. Większa intensywność dźwięków prowadzi do uszkodzenia również innych organów, w tym płuc. Fala ciśnienia rozrywa płuca, co skutkuje dostaniem się powietrza do naczyń. To z kolei wywołuje zator, czyli nagłe zatkanie naczynia tętniczego, szok, zawał i ostatecznie śmierć.
O CO CHODZI: Zwykle zakres głośności, której doświadczamy, waha się od 20 decybeli (szept) do 120 decybeli (startujący samolot). Ponad tą granicą dźwięk zaczyna być dla nas bolesny.
CIEKAWOSTKI: Pobyt w głośnym otoczeniu jest dla człowieka niezdrowy, obniża jego wydolność i dekoncentruje. Człowiek nie jest w stanie przyzwyczaić się do głośnych dźwięków.
CZY WIESZ, ŻE…
… męczenie głośnymi lub nieprzyjemnymi dźwiękami stosowano (i niestety nadal stosuje się) podczas przesłuchań jeńców wojennych lub ćwiczeń żołnierzy jednostek specjalnych?
Ilość krwi w organizmie
GRANICE PRZEŻYCIA: utrata 3 l krwi, czyli 40 - 50 proc. jej całkowitej ilości w ciele
SKUTKI: Gdy brakuje krwi, serce zwalnia, ponieważ nie ma co pompować. Ciśnienie spada na tyle, że krew nie zdoła napełnić komór serca, dochodzi zatem do zatrzymania jego akcji. Mózg nie otrzymuje tlenu, przestaje pracować i obumiera.
O CO CHODZI: Głównym zadaniem krwi jest rozprowadzanie tlenu po organizmie, czyli natlenianie wszystkich organów, w tym mózgu. Poza tym krew odprowadza dwutlenek węgla z tkanek, a także rozprowadza po organizmie składniki odżywcze.
CIEKAWOSTKI: W ludzkim organizmie jest 4 - 6 l krwi (co stanowi 8 proc. wagi ciała). Dorosły mężczyzna ma około 60 mililitrów krwi na kilogram masy ciała, kobieta nieco mniej. Utrata 0,5 l krwi u dorosłego człowieka nie jest niebezpieczna, ale gdy w ciele brakuje 2 l, powstaje zagrożenie dla życia, konieczna jest pomoc medyczna.
CZY WIESZ, ŻE…
… podobny stosunek krwi do masy ciała, czyli 8 proc., mają także inne ssaki oraz ptaki?
… rekordowa ilość utraconej krwi u człowieka, który mimo to przeżył, wynosiła 4,5 l?
Wysokość i głębokość
GRANICE PRZEŻYCIA: od -18 do 4500 m od poziomu morza
SKUTKI: Jeśli człowiek bez przygotowania, zachowania zasad i użycia sprzętu zanurkuje na głębokość większą niż 18 m pod powierzchnię wody, grozi mu pęknięcie bębenków usznych, uszkodzenie płuc i jamy nosowej, nadciśnienie w innych jamach ciała, natychmiastowa utrata świadomości i śmierć przez utopienie. Natomiast na wysokości ponad 4500 m n.p.m. niedostatek tlenu we wdychanym powietrzu w ciągu 6 - 12 godzin prowadzi do obrzęku płuc i mózgu. Jeśli człowiek nie zejdzie w niższe partie, umiera.
O CO CHODZI: Niewyćwiczony organizm bez specjalnego wyposażenia może żyć w stosunkowo małej rozpiętości wysokości, bez odpowiedniego osprzętu nie zanurkuje głębiej niż na 18 m, nie wytrzyma też pod wodą dłużej niż kilka minut (rekord to 11 minut).
CIEKAWOSTKI: Niżej zanurkować i wyżej się wspiąć mogą jedynie wytrenowani sportowcy (nurkowie i himalaiści) i nawet oni muszą w większości korzystać z osprzętu (butle tlenowe do nurkowania czy sprzęty wysokogórskie).
CZY WIESZ, ŻE…
… jak dotąd na jednym wydechu najgłębiej zanurkował Włoch Umberto Pelizzari? Jego rekord to 150 m. Podczas tej próby musiał zmierzyć się z ciśnieniem 13 kilogramów na centymetr kwadratowy ciała (czyli ok. 250 ton na całe ciało).
Niedostatek wody
GRANICE PRZEŻYCIA: 7 - 10 dni
SKUTKI: Krew jest tak gęsta, że nie może przemieszczać się w naczyniach. Serce nie jest w stanie rozprowadzić jej po ciele.
O CO CHODZI: Dwie trzecie masy ludzkiego ciała to woda, która jest konieczna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nerki potrzebują wody, by odprowadzać z ciała toksyny, płuca przy pomocy wody nadają wilgoć wydychanemu powietrzu. Woda jest również niezbędna w procesach zachodzących w komórkach.
CIEKAWOSTKI: Kiedy organizmowi brakuje 5 l wody, występują zawroty głowy i omdlenia. Brak 10 l wywołuje silne drgawki, a niedostatek 15 l prowadzi do śmierci.
CZY WIESZ, ŻE…
… w samym procesie oddychania zużywamy dziennie około 400 ml wody?
… zabić może także nadmierna ilość wypitej wody? Pewna kobieta z Kalifornii (USA), biorąc udział w konkursie, wypiła 7,5 l wody, straciła świadomość i po kilku godzinach zmarła.
Niedostatek pożywienia
GRANICE PRZEŻYCIA: 60 dni
SKUTKI: Brak składników odżywczych wpływa na funkcjonowanie całego ciała. Głodującemu spowalnia się tętno, podwyższa się poziom cholesterolu w krwi, dochodzi do niewydolności serca, nieodwracalnie uszkodzone zostają wątroba i nerki. Niedożywiony człowiek cierpi na halucynacje, ospałość i osłabienie.
O CO CHODZI: Człowiek spożywa posiłki, by dostarczyć energii do działania całego organizmu. Zdrowy, dobrze odżywiony organizm z dostępem do dostatecznej ilości wody oraz w przyjaznym środowisku może przeżyć bez jedzenia 60 dni.
CIEKAWOSTKI: Uczucie głodu zwykle powraca już po kilku godzinach od ostatniego posiłku. Przez trzy pierwsze dni bez jedzenia organizm czerpie energię z ostatnio przyjętego pożywienia, potem wątroba zaczyna rozkładać i zużywać tłuszcz z ciała. Po trzech tygodniach organizm zaczyna spalać energię z mięśni i organów wewnętrznych.
CZY WIESZ, ŻE…
… najdłużej bez jedzenia przeżył w 2004 roku Amerykanin Charles R. McNabb, który głodował w więzieniu aż 123 dni? Pił tylko wodę i
czasem kubek kawy?
