Oświata przeżyła rewolucje. Podobno w Elblągu powrót do ośmioletnich szkół podstawowych i wygaszanie gimnazjów przeprowadzono bezboleśnie. O to, jak wyglądało to w praktyce zapytaliśmy dyrektorkę szkoły podstawowej, następnie liceum, a także dyrektorkę Departamentu Edukacji w Urzędzie Miejskim. Co miały do powiedzenia? Dziś publikujemy wywiad z Małgorzatą Sowicką – dyrektorką Departamentu Edukacji i Sportu w Urzędzie Miejskim w Elblągu.
Przeprowadzenie reformy oświaty to była w Elblągu rewolucja?
Na szczęście zmiany przebiegały w sposób planowy, przemyślany, zatem spokojny i nierewolucyjny. Ale zagrożenie było. Reforma zaprojektowana przez panią minister Zalewską musiała być wdrożone w krótkim czasie. Nie miała też należnego zabezpieczenia finansowego ze strony Ministerstwa. Dla wszystkich samorządów w Polsce było to ogromne wyzwanie. Dla naszego samorządu było to szczególnie trudne, bo prezydent Witold Wróblewski objął miasto z ogromnym zadłużeniem.
Na czym polegały problemy wynikające z reformy?
Przede wszystkim wiązały się z likwidacją gimnazjów. W naszym mieście było ich 12. To tysiące uczniów, setki nauczycieli, dziesiątki pracowników administracji i obsługi, no i budynki - niektóre w okresie trwałości projektu unijnego. Ogromne przedsięwzięcie logistyczne. Zagrożeniem była perspektywa braku pracy dla wszystkich nauczycieli, niepokój budził brak podstaw programowych dla uczniów reformowanej szkoły podstawowej, rodzice nie wiedzieli czy dzieci po VI klasie, które zostaną w szkołach podstawowych, będą w tych samych budynkach. My wiedzieliśmy jedno- jeżeli musimy wdrożyć reformę, na pewno zrobimy to tak, by nasi uczniowie, nasi rodzice i nasi nauczyciele odczuli zmiany jak najmniej dotkliwie. Szkoła potrzebuje spokoju i to było naszym priorytetem. Dlatego spotykaliśmy się z dyrektorami szkół, nauczycielami, rodzicami -rozmawialiśmy.
Co było najważniejsze?
Dla nas najważniejszym zadaniem było przeprowadzenie każdego ucznia przez zmiany tak, by w najmniejszym stopniu nie zostało naruszone jego bezpieczeństwo, a proces kształcenia przebiegał płynnie. Dlatego gimnazja były wygaszane w sposób naturalny, stopniowy. I tak , by docelowo budynki po gimnazjach nadal służyły celom oświatowym. Nie zmieniliśmy też sieci szkół podstawowych – rejony, z niewielkimi korektami, pozostały te same. To było bardzo trudne, bardzo pracochłonne, ale jeżeli dziś słyszę opinie, że w Elblągu właściwie to o tej wielkiej reformie mało było słychać, że rewolucji nie było, nie było strachu, to jestem szczęśliwa, bo to oznacza, że wspólnie z dyrektorami elbląskich szkół bezpiecznie przeprowadziliśmy nasze dzieci przez zmianę.
Czy reforma dotyczyła tylko gimnazjów?
Element wyjęty z całości powoduje lawinę następstw. Podobnie było i tu. Zmiany są w zatrudnieniu we wszystkich elbląskich szkołach. Ogromne zmiany nastąpiły w szkołach podstawowych i w liceach. Skutkiem bezpośrednim likwidacji gimnazjów był wzrost liczby uczniów w szkołach podstawowych. Po wnikliwych analizach, wyliczaniach współczynników zmianowości, prognozach demograficznych mogliśmy podjąć decyzję, że we wszystkich szkołach podstawowych uczniowie będą kontynuowali naukę w tym samym budynku od klasy I do VIII – bez uczenia się na zmiany. Niestety, nie we wszystkich samorządach w Polsce było to możliwe. Potrzebne były nowe pracownie chemiczne, fizyczne biologiczne. Pierwsze miesiące były kruche, bo z Ministerstwa nie dostaliśmy na to żadnych pieniędzy. W ogóle jedyne pieniądze, jakie dostaliśmy w związku z reformą to 160 tysięcy złotych na dostosowanie klas i sanitariatów w nowo utworzonej szkole sportowej. Na szczęście mogliśmy napisać projekt unijny i tylko na szkoły podstawowe pozyskaliśmy ponad 4, 5 mln zł.
W naszym mieście nie było zwolnień nauczycieli. Jak to możliwe przy mniejszej liczbie oddziałów?
Najpierw prezydent Witold Wróblewski podjął decyzję o wprowadzeniu programu dobrowolnych odejść na emeryturę. Każdy z nauczycieli, który miał uprawnienia emerytalne i chciał z nich skorzystać otrzymywał 15 000 zł na zakończenie pracy w zawodzie nauczyciela. Z programu skorzystało 101 osób. Program ten miał nie tylko złagodzić skutki reformy, lecz także zwiększyć dostęp do zawodu nauczyciela ludziom młodym. Prezydent Miasta wprowadził również program emerytalny dla innych pracowników oświaty. Dzięki niemu uniknęliśmy zwolnień 53 osób administracji i obsługi. Poza tym w ratowanie etatów nauczycieli bardzo aktywnie włączyli się dyrektorzy wszystkich elbląskich szkół . Przyjęliśmy zasadę, że nie przydziela się godzin ponadwymiarowych w danej szkole jeżeli nauczycielom w innych placówkach grozi utrata pracy bądź obniżone pensum. Dzięki wspaniałej współpracy dyrektorów uratowaliśmy pracę kolejnym dziesiątkom nauczycieli. Oczywiście ruch kadrowy jest bardzo duży, jest łączenie etatów. Nie jest to komfortowa sytuacja dla nikogo, ani dla uczniów, ani dla nauczycieli, ani dla szkół, ale jest to skutek reformy mniej bolesny niż utrata pracy.
Dlaczego w przyszłym roku do klas pierwszych szkół średnich trafią dwa roczniki ?
Młodzież po klasie VIII trafi do czteroletniego liceum lub pięcioletniego technikum, a młodzież po gimnazjum, tak jak dziś, do trzyletniego liceum lub czteroletniego technikum. Nauka będzie odbywała się dwutorowo. Zamiast szkoły zawodowej będzie, tak jak już w tym roku, szkoła branżowa.
Czy dla wszystkich wystarczy miejsca w elbląskich szkołach średnich?
Już dziś rozmawiamy o tym z dyrektorami. Na pewno zadbamy o to, by cała nasza młodzież dostała dobrą ofertę edukacyjną.
Dziękuję za rozmowę.
Dziękuję za rozmowę.
Z Małgorzatą Sowicką rozmawiała
Dobrze, że w samorządzie mamy tak kompetentne i rozważne osoby. Dzięki pracy i mądremu planowaniu udało się w Elblągu wprowadzić reformę z dbałością o dobro ucznia. Brawo Pani Dyrektor
Miło popatrzeć i warto posłuchać. Takich ludzi potrzebujemy w oświacie.
Widzę tu dobrą solidną pracę i troskę
Na podwyzki dla nauczycieli tez ministerstwo nie dało. A nie tylko w oświacie rząd nakłada nowe zadania na samorząd nie dając pieniędzy.
Oczywiście program ,,ochronny"" dla nauczycieli dał możliwość odejścia na emerytury, a skorzystali na tym młodzi nauczyciele.
Jak czyta się komentarze pod tymi artykułami o edukacji, to ma się wrażenie że piszą same zainteresowane. Aż tacy niemądrzy nie jesteśmy. Ale dobrze że same zainteresowane w to wierzą.
Czerwone w tym mieście ma się dobrze. Niestety
No cóż, wy mówcie co chcecie_ fakty mówią same za siebie
"Przyjęliśmy zasadę, że nie przydziela się godzin ponadwymiarowych w danej szkole jeżeli nauczycielom w innych placówkach grozi utrata pracy bądź obniżone pensum." W niektórych placówkach ta zasada nie była przestrzegana, dlatego przydała by się w tym zakresie dodatkowa kontrola kuratorium.
Pani dyrektor, kompetentna i solidna osoba. Tak Trzymać!!!