Niski poziom żelaza w organizmie to jeden z najczęściej występujących niedoborów żywieniowych. Jego konsekwencją może być niedokrwistość (anemia) i wszelkie jej powikłania. Objawy towarzyszące niedoborowi żelaza nie są jednak charakterystyczne i mogą występować także przy innych nieprawidłowościach, dlatego przed wdrożeniem odpowiedniej terapii konieczna jest właściwa diagnostyka. Jednym z badań wykorzystywanych w diagnostyce niedoborów żelaza jest badanie poziomu ferrytyny. Dowiedz się, czym jest ferrytyna, a także na czym polega jej badanie i kiedy warto je wykonać.
Czym jest ferrytyna?
Ferrytyna jest białkiem, które odgrywa ważną rolę w gospodarce żelazowej organizmu. Ma ona zdolność do łatwego magazynowania i uwalniania żelaza, dzięki czemu oznaczenie jej stężenia pozwala ocenić, czy zawartość żelaza w organizmie jest prawidłowa. W przypadku pacjentów zdrowych (bez niedoboru żelaza) 1ng/ml ferrytyny odpowiada około 8 mg przechowywanego żelaza.
Niski poziom stężenia ferrytyny w surowicy świadczy o małej ilości zmagazynowanego żelaza, co może być przyczyną m.in. niedokrwistości z niedoboru żelaza.
Badanie ferrytyny w diagnostyce niedoborów żelaza
Wartości referencyjne stężenia ferrytyny wynoszą 10–291 ng/ml dla kobiet oraz 22–322 ng/ml dla mężczyzn. Należy jednak pamiętać o tym, żeby nigdy nie interpretować samodzielnie wyników badania. Stężenie ferrytyny wzrasta z wiekiem u mężczyzn oraz kobiet po menopauzie. Ponadto ferrytyna jest białkiem ostrej fazy, co oznacza, że jej wynik może być fałszywie zawyżony w przypadku m.in. infekcji, stanów zapalnych, chorób wątroby, choroby alkoholowej czy mocznicy. Dlatego wyniki pomiaru stężenia tego białka w surowicy muszą być zawsze konsultowane z lekarzem.
Jakie są wskazania do badania ferrytyny?
Obok oznaczenia poziomu żelaza w surowicy ważnym elementem diagnostyki niedoborów tego pierwiastka jest właśnie ferrytyna – badanie zalecane jest przede wszystkim osobom, które znajdują się w grupie ryzyka. Należą do nich np.:
-
kobiety miesiączkujące, kobiety w ciąży oraz karmiące piersią;
-
osoby stosujące źle zbilansowaną dietę wegetariańską lub wegańską;
-
sportowcy;
-
dzieci;
-
osoby starsze;
-
osoby stosujące diety niedoborowe;
-
osoby z otyłością;
-
osoby z zaburzeniami wchłaniania, np. NChZJ lub celiakią.
W przypadku podejrzenia u pacjenta nieprawidłowego poziomu żelaza (niedoboru lub nadmiaru), lekarz prawdopodobnie zaleci wykonanie badania poziomu ferrytyny. Wynik może być podstawą do wdrożenia suplementacji lub wprowadzenia zmian w diecie.
Ferrytyna – gdzie możesz wykonać badanie?
Badanie ferrytyny można wykonać m.in. w Punktach Pobrań ALAB laboratoria. Badanie można zakupić online, a w celu oddania próbki krwi do badania wystarczy udać się do wybranego Punktu Pobrań (w całej Polsce znajduje się ich ponad 600). Przed badaniem należy pamiętać o prawidłowym przygotowaniu – na pobraniu krwi należy stawić się w godzinach porannych, będąc na czczo i po całonocnym wypoczynku. Wyniki badań w ALAB laboratoria można odbierać przez internet.