Czy senior w dzisiejszych czasach może czuć się bezpiecznie?

Coraz częściej słyszy się o tym, że ofiarami przestępstw padają osoby starsze. Często do przestępstwa dochodzi bez użycia siły. Metoda na wnuczka, ciocię, czy dalekiego krewnego stała się sposobem na wyłudzanie pieniędzy. Ale to tylko jedna z metod, na które osoby starsze muszą być przygotowane. Niestety sędziwy wiek nie chroni przed zostaniem ofiarą przestępstwa. Wykorzystywanie ufności starszych osób przez przestępców to jeden z głównych powodów powstania kampanii "Bezpieczny Senior", o której rozmawialiśmy z radną Marią Kosecką.

Skąd pomysł kampanii "Bezpieczny senior"?

W ostatnim okresie obserwujemy nasilające się przypadki okradania ludzi starszych na tzw. metodę "na wnuczka", czyli podszywanie się oszustów pod członków rodziny i pod tym pretekstem wyłudzanie pieniędzy. Jest też metoda "na gazownię" czy "na hydraulika" - oszuści podając się za fachowców wchodzą do domów, kradną co popadnie albo wyłudzają po kilkaset złotych za usługę, której nie wykonali. Innymi sposobami popełnianych przestępstw są metoda "na dotację" lub "na urzędnika". W pierwszym przypadku złodzieje podając się za urzędników proszą o uiszczenie "opłaty manipulacyjnej" albo "zaliczki na poczet późniejszej realizacji przedsięwzięcia" związanego np. z mającymi nastąpić pracami budowlanymi w dzielnicy, w oparciu o dotacje unijne lub inne środki pomocowe. Drugi przypadek dotyczy oszustw, w których sprawcy podają się za urzędnika państwowego, wymyślają szereg historii, które pozwolą im oszukać seniora. Może to być np. wymiana złotówek na euro i konieczność spisania numerów banknotów powyżej 50 złotych, konieczność wykupu gruntu, na którym zostało postawione mieszkanie, itp. Seniorzy łatwo mogą stać się ofiarami oszustów i naciągaczy. Osoby starsze, które czując się samotne, schorowane, a także poprzez swoją ufność, często niepełnosprawność, narażone są w większym stopniu na działania ze strony przestępców. Dlatego też, aby ograniczyć liczbę tego typu zdarzeń oraz zapobiec podobnym, uznałam za celowe przeprowadzenie kampanii społecznej "Bezpieczny senior".

Na czym polega ta akcja?

Akcja polega na dotarciu do jak największej rzeszy mieszkańców i zwrócenie im uwagi na występujące zagrożenia oszustwami osób starszych. Kampania "Bezpieczny senior" w swoim założeniu obejmuje trzy główne cele: zmniejszenie liczby przestępstw popełnianych na osobach starszych, ochrona interesów konsumentów, a także promowanie zdrowego stylu życia wśród seniorów. Aby taka akcja odniosła spodziewany efekt ważne jest dotarcie do jak największej liczby zainteresowanych przy wykorzystaniu różnego rodzaju środków przekazu oraz zaangażowanie jak największej ilości instytucji i osób.

Na jakim etapie realizacji jest w tej chwili kampania?

Obecnie, w ramach Komisji opracowującej program "Bezpieczny Elbląg", jesteśmy na etapie uszczegóławiania i opisywania konkretnych działań, które będą prowadzone. Ponieważ najbardziej skuteczną formą przekazywania informacji jest bezpośredni kontakt z odbiorcą, to właśnie ta forma prowadzenia kampanii ma być dominująca. W trakcie organizowanych spotkań omawiane mają być główne sposoby oszustw, prezentowane wzory legitymacji służbowych oraz przedstawione procedury pracy urzędów i firm dystrybucyjnych. Ponadto zakładamy zorganizowanie prelekcji na temat zdrowego stylu żywienia, unikania zakupu leków poza oficjalnym obiegiem, utrzymywania należytej kondycji fizycznej itp. Założeniem projektu jest zwrócenie uwagi na główne kierunki zagrożeń i wypracowanie z seniorami określonego sposobu zachowania. Wszyscy, a seniorzy w szczególności, powinni przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa.

Jakie to zasady?

Nie wpuszczaj nieznajomych do mieszkania - nie znając osoby nigdy nie znasz jej zamiarów, nie przechowuj w domu dużej ilości gotówki lub kosztowności, nie otwieraj bezmyślnie drzwi, gdy tylko usłyszysz dzwonek, zawsze przed otworzeniem drzwi zapytaj, kto za nimi stoi, pracownicy urzędów, zwykle telefonicznie zapowiadają swoją wizytę, a inkasenci mogą wystawione rachunki za światło i gaz, zostawić w skrzynce pocztowej, nie wchodząc do Twojego domu. Nie ufaj nieznajomym, nie wpuszczaj ich do klatki schodowej, nie otwieraj domofonu, wychodząc zamykaj drzwi do klatki, utrzymuj więzi z sąsiadami, którzy często służą swą pomocą ludziom starszym mieszkającym w ich otoczeniu, zawsze zamykaj po przyjściu do domu drzwi wejściowe, postaraj się nie wychodzić z domu po zmroku, a jeżeli już musisz, to zabierz ze sobą osobę towarzyszącą, omijaj tereny źle lub wcale nieoświetlone. Szczególnie niebezpiecznymi miejscami, są obrzeża miast, na których nie ma zabudowań. Są to główne zasady obowiązujące w miejscu zamieszkania.

Jakie zasady obowiązują poza obrębem zamieszkania?

Po wyjściu poza miejsce zamieszkania musimy pamiętać o nie noszeniu dużej kwoty pieniędzy przy sobie bez potrzeby. Jeżeli chcemy wypłacić gotówkę lub dokonać innej transakcji bankowej, poprośmy zaufaną osobę, żeby nam towarzyszyła w drodze powrotnej z bankomatu, banku czy też poczty. Koniecznie nauczmy się na pamięć swojego numeru PIN do karty bankomatowej, nigdy nie zapisujmy tego numeru na karteczce, którą będziemy przechowywać obok karty bankomatowej. Nie pożyczajmy pieniędzy osobom, których znamy tylko z widzenia, lub deklarują, że chcą przekazać gotówkę naszym bliskim. Tam, gdzie panuje tłok - w tramwaju, autobusie, w markecie i na targu, trzymajmy torbę przed sobą, zawsze zapiętą. Przebywając w szpitalu, wartościowe rzeczy zdawajmy do depozytu, korzystajmy z automatu zamiast komórki. U fryzjera, w parku, na cmentarzu, w sklepie - nie zostawiajmy toreb lub siatek z pieniędzmi i dokumentami bez nadzoru - nawet na chwilę. Wychodząc na zakupy miejmy przygotowane drobne pieniądze, aby nie wyjmować za każdym razem portfela.

Kto może wziąć udział w tej kampanii?

Planujemy zaangażować w kampanię "Bezpieczny senior" możliwie największą ilość organizacji, czy instytucji, które mogą oddziaływać na świadomość elbląskich seniorów. Policja, Straż Miejska, media, Kościół, stowarzyszenia, kluby seniora, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, ZUS, zakład energetyczny, gazownia, poczta, lekarze, farmaceuci, dietetycy to tylko niektóre z instytucji poprzez które można dotrzeć z tą akcją do najstarszych mieszkańców. Na dzień dzisiejszy w akcję aktywnie zaangażowali się Pełnomocnik Prezydenta ds. osób starszych, Prezes Fundacji Elbląg, Dyrektor Oddziału ZUS, WORD oraz Dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Elblągu - Elżbieta Gelert. Pełne wsparcie zadeklarowały władze naszego miasta. Korzystając z okazji chciałabym zachęcić wszystkich zainteresowanych do zgłaszania swoich propozycji i wniosków do opracowywanego obecnie programu "Bezpieczny Senior".

Kiedy elblążanie będą mogli skorzystać z tej inicjatywy?

Obecnie trwają w Urzędzie Miejskim prace związane z opracowaniem stosownego harmonogramu oraz zebraniem jak największej ilości osób i instytucji zainteresowanych włączeniem się do kampanii "Bezpieczny senior". Ponieważ ostatnio odnotowujemy nasilenie się zjawiska oszukiwania osób starszych, należy jak najszybciej wdrożyć działania zapobiegające tym negatywnym zjawiskom. Chcielibyśmy zainicjować akcję na przełomie września i października. W naszym wspólnym interesie jest ochrona osób starszych i potrzebujących pomocy, dlatego też korzystając z okazji zachęcam do włączenia się do akcji jak największej liczby zainteresowanych i chcących pomagać.