"Refundacja do decyzji NFZ", czyli jak nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze

- To, co się dzieje między lekarzami, aptekami i NFZ to nie jest wojna. To po prostu spór i emocje - tłumaczył 2 stycznia 2012 w "Kropce nad i" na antenie TVN 24 Minister Zdrowia Bartosz Arłukowicz. - Tu jest pewne niezrozumienie i postaram się to wyjaśnić - obiecywał. Czy rzeczywiście wyjaśnił? Postanowiliśmy sprawdzić to w elbląskich przychodniach i aptekach. Przeciętny pacjent nadal nie wie o co chodzi, natomiast pracownicy placówek medycznych albo nabierają wody w usta (przychodnie), albo żalą się, że sami wiedzą niewiele więcej od pacjentów (apteki).

Jakie zmiany w przychodniach?

„W związku ze zmianami przepisów dotyczących służby zdrowia, w szczególności korzystania z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych, od 01.01.2012 roku pacjenci chcący skorzystać ze świadczeń zdrowotnych mają OBOWIĄZEK PRZEDSTAWIĆ DOWÓD UBEZPIECZENIA, którym jest dokument potwierdzający uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej, w szczególności dokument potwierdzający opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne.” – głosi ulotka skierowana do pacjentów. Zapytaliśmy w przychodni co dzieje się w przypadku, gdy pacjent przyjdzie do lekarza bez takiego dokumentu. – Wtedy musi wypełnić oświadczenie – powiedziała rejestratorka podając formularz – i w ciągu siedmiu dni pacjent musi dostarczyć wymagany dokument.

Pacjent nie posiadający ubezpieczenia zdrowotnego będzie również przyjęty przez lekarza, ale wtedy za wizytę będzie musiał zapłacić. Według informacji uzyskanej w jednej z elbląskich przychodni wizyta taka kosztuje osiemdziesiąt złotych.

Dostaliśmy receptę – co dalej?

W zasadzie obecnie funkcjonują dwa rodzaje recept – te wystawione prawidłowo i te z pieczątką „ Refundacja do decyzji NFZ”. Do aptek trafia wciąż zdecydowanie więcej recept ostemplowanych. Zapytani o sposób ich rozpatrywania aptekarze, w większości powtarzali to samo. – Jeżeli pieczątka na recepcie odsyła podjęcie decyzji o refundacji do NFZ, a pacjent nie posiada przy sobie dokumentu stwierdzającego, że jest uprawniony do skorzystania z refundacji, wtedy sprzedajemy lek w pełnej odpłatności – mówi pracownik apteki chcący zachować anonimowość. – Natomiast jeśli przedstawi nam dowód ubezpieczenia, wtedy dopinamy do recepty jego kserokopię i sprzedajemy lek ze zniżką. Tu jednak pacjent może przepłacić, ponieważ gdy lek ma różne stawki refundacji, my możemy zastosować tę najmniejszą. Czyli jeżeli dany lek, przy danym schorzeniu powinien być wydany bezpłatnie, a przy innych schorzeniach ma np. 30 proc. ulgę, to sprzedamy go z 30 proc. bonifikatą, a nie wydamy bezpłatnie – dodaje.

W innej aptece usłyszeliśmy – Niech lekarze stawiają te pieczątki, ale niech chociaż wstawią numer wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. Wtedy będziemy mogli sami wpisać odpłatność. Oczywiście, jeżeli lek ma kilka stawek odpłatności, to pacjent zapłaci cenę najwyższą z możliwych, ale zawsze będzie to jakaś ulga.
 
W aptekach okazało się też, że protest lekarzy jest niejednomyślny. Są lekarze, którzy go nie popierają, ale ze względu na narzucone w danej przychodni ustalenia wypełniają recepty według wskazań kierownictwa, natomiast podczas prywatnych wizyt ten sam  lekarz  wyda receptę prawidłowo wystawioną. 

Prawidłowo wystawiona recepta

Aby schorowani ludzie nie musieli teraz i w przyszłości biegać od lekarza do apteki i z powrotem, gdy w aptece okaże się, że lekarz zapomniał o jakiejś pieczątce czy którymś symbolu, przedstawiamy jak powinna być wystawiona recepta, którą apteki zrealizują bez zastrzeżeń.

Na stronie http://m.onet.pl/_m/9e321738c6775f5a45f0991ce79aafd8,0,1.jpg znajdujemy wzór prawidłowo wystawionej recepty.

Zaczynając od góry, pierwsze okienko to  "świadczeniodawca". Musi się tu znaleźć nazwa poradni lub imię i nazwisko lekarza, a także adres, telefon i REGON placówki. Dane te mogą być przedstawione w formie wydruku, odcisku stempla lub wpisane ręcznie.  Na samej górze powinien znaleźć się numer recepty.

Kolejne okienko powinno zawierać dane pacjenta, czyli jego imię, nazwisko, adres oraz PESEL. Jeżeli pacjentem jest dziecko do 18 roku życia, lekarz musi wpisać w tym miejscu jego wiek.

Trzy małe okienka po prawej stronie danych pacjenta to miejsce na wpisanie numeru oddziału NFZ, uprawnieniach pacjenta i chorobach przewlekłych. W tym miejscu obecnie lekarze stawiają pieczątkę z adnotacją "Refundacja do decyzji NFZ". Prawidłowo, dla elblążan ubezpieczonych w warmińsko – mazurskim oddziale NFZ,  powinien się tam znaleźć numer 14.

Natomiast w rubryce "uprawnieniach dodatkowych" lekarz powinien umieścić  odpowiedni symbol, m.in.:
- IB (inwalida wojenny, osoby represjonowane)
- IW (inwalida wojskowy)
- ZK ("Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" lub "Zasłużony Dawcy Przeszczepu")
- PO (żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową)
- DN (osoby nie objęte ubezpieczeniem zdrowotnym, posiadające obywatelstwo polskie i posiadające miejsce zamieszkania na terytorium RP, które nie ukończyły 18. roku życia lub są w okresie ciąży, porodu i połogu)
- IN (skazani).
Gdy pacjent uprawnień nie posiada, lekarz wpisuje "x".

Dochodzimy do części zasadniczej recepty stanowiącej obecnie kość niezgody pomiędzy lekarzami a Ministerstwem Zdrowia i NFZ, czyli rubryki zawierającej przepisane leki oraz określającej odpłatność przysługującą pacjentowi. W tym miejscu lekarz zobowiązany został ustawą do wpisania wysokość należnej refundacji, a dokładniej wysokości wartości leku, jaką powinien zapłacić pacjent (B - lek bezpłatny, R - ryczałt, 30/50/100 proc.).

Kolejne elementy recepty świadczące o prawidłowości jej wypełnienia, to "kod kreskowy" z numerem recepty, "data wystawienia" (potrzebna do określenia terminu realizacji recepty - nie może przekroczyć 30 dni od daty jej wystawienia),  "data realizacji od dnia" - lekarz może zaznaczyć, od którego dnia chory może wykupić lek.

Na zakończenie musi pojawić się sygnatura, czyli  w tym wypadku "dane lekarza" w postaci odcisku pieczątki lekarza z imieniem, nazwiskiem, numerem prawa do wykonywania zawodu oraz jego podpis.

(Nie)porozumienie

Wprawdzie rozmawiający z przedstawicielami lekarzy Premier Donald Tusk oraz Minister Zdrowia Bartosz Arłukowicz są otwarci na wprowadzenie zmian ułatwiających życie lekarzom (ogłosili nawet zawarcie porozumienia), to jak życie pokazuje na zakończenie protestu przyjdzie pacjentom jeszcze poczekać.

Stare powiedzenie mówi, że jeśli nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Trudno się z nim nie zgodzić. Szkoda tylko, że wojnę prowadzą między sobą ci, którzy je mają, a ofiarami stają się słabi, bezbronni i najczęściej niezbyt majętni pacjenci.  

Naszym czytelnikom życzymy dużo zdrowia, bo choć jak mawiał klasyk Kaźmierz Pawlak „sanację przeżył, dwie wojny światowe, z sąsiadami nie liczę…” to  pacjentom bez zdrowia może być trudno dotrwać do czasu zatwierdzenia zmian ustawy.