Po wojnie zachęcano, żeby osiedlać się na ziemiach odzyskanych, nawoływano, że tutaj są mieszkania, że czeka praca. Olsztyn mi się nie spodobał. Wybrałem Elbląg. Chciałem być bliżej morza. Tu blisko był też Zalew Wiślany, Frombork, znany dzięki Kopernikowi, w samym Elblągu mieliśmy Bażantarnię z muszą koncertową, coś wspaniałego. To był dobry wybór. Tutaj zostałem do dziś - wspomina pan Witold Grodziewicz. Mężczyzna jest jednym z wielu bohaterów filmu poświęconego powojennemu Elblągowi i osobom, które wtedy osiedliły się w naszym mieście. Zdjęcia już ruszyły. Premierę dokumentu zaplanowano na listopad.
Wspomnieniom osób, które po drugiej wojnie światowej osiedliły się w Elblągu i niejako na nowo zaczęły pisać historię naszego miasta, poświęcony będzie dokumentalny film krótkometrażowy autorstwa Aleksandry Bielskiej i Jakuba Strumińskiego.
Najważniejsza jest pamięć. To jest coś szalenie autentycznego, czasami przefiltrowanego przez pewne emocje. Wiadomo, że coś się wypiera, o czymś innym mówi więcej, ale to jest autentyczne. Mamy nadzieję, że uda nam się pokazać takie bardzo indywidualne postrzeganie Elbląga. Każdy z bohaterów ma inną przeszłość, więc wizja miasta u każdego jest inna. Chcemy, aby ten film był takim kolażem wypowiedzi. Historie, które usłyszymy są niesamowite. To jest coś, czym chcemy się podzielić z mieszkańcami Elbląga, ale nie tylko. To są historie, które trzeba gromadzić, bo czas płynie nieubłaganie i niedługo nie będzie tych, który mogliby nam je opowiedzieć
- mówi Aleksandra Bielska, współtwórczyni filmu.
Zdjęcia do dokumentu właśnie trwają. Jednym z pierwszych pionierów, do którego autorzy filmu trafili z kamerą, jest Witold Grodziewicz. Pochodzący z Wołynia 93-latek do Elbląga trafił jako młody chłopak w czerwcu 1945 roku. W czasie wojny należał do AK, więc tutaj szukał bezpiecznej przystani.
Przyjechałem do Elbląga z Hrubieszowa. Poprzez Warszawę, tam spotkałem się z dwoma znajomymi z AK. Z Warszawy pociągiem towarowym dojechaliśmy do Olsztyna. Dalej, za butelkę bimbru, zabraliśmy się pociągiem, który jechał w kierunku Elbląga. Wysiedliśmy w Pasłęku i stamtąd doszliśmy do Elbląga. W tym czasie Polaków było tutaj bardzo mało, ja zostałem zarejestrowany pod numerem 303. Dlaczego Elbląg? Zaraz po wojnie nawoływano więc, żeby osiedlać się na ziemiach odzyskanych, że tutaj są mieszkania, że czeka praca. Mogliśmy wybrać Olsztyn, ale Olsztyn nam się nie spodobał. Chcieliśmy być bliżej morza. Dobrze trafiłem. Tutaj znalazłem żonę. Gdy ją poznałem miała 14 lat. Ożeniłem się w 1951 roku, gdy miała 18 lat. Od tamtego czasu mieszkam w Elblągu. Dobrze wybrałem
- wspomina pan Witold.
Pierwszym elbląskim adresem pana Witolda była ulica Kościuszki 19 i to tam dziś (25 lipca) odbyły się nagrania. - Wtedy w Elblągu było bardzo dużo pustych mieszkań. Przydzielano je w magistracie. Nam przydział dano przy ul. Kościuszki - dodaje pionier.
Nieprzypadkowo zaczęliśmy kręcić zdjęcia akurat przy ul. Kościuszki. Tutaj po wojnie osiedliło się wiele osób, ta ulica jest dla nich niezwykle ważna. Staramy się jednak aby nasi rozmówcy opowiadali o różnych częściach miasta. Chcemy pokazać różne przestrzenie, w których znajdowali swoje miejsce powojenni pionierzy
- wyjaśnia współautorka filmu.
Film dokumentalny jest jednym z elementów projektu „Nasze tutaj”, realizowanego przez Centrum Spotkań Europejskich "Światowid", dofinansowanego w ramach programu „Patriotyzm Jutra” ze środków Muzeum Historii Polski.
Oprócz filmu, którego premiera zaplanowana jest na listopad, powstanie również miejski przewodnik w formie e-booka. Narratorami będą pierwsi powojenni mieszkańcy, a także ich potomkowie. Powstaną również scenariusze lekcji. Ich autorem będzie Tomasz Gliniecki. W kinie Światowid zorganizujemy dwie lekcje pokazowe, potem z gotowych scenariuszy, a także filmu i e-booka, będą mogli korzystać nauczyciele. W tym projekcie chcemy zebrać historie elblążan, którzy przybyli do Elbląga po II wojnie światowej. Historie te chcemy pokazać w kontekście różnych miejsc, nie tylko tych najbardziej reprezentatywnych, jak Stare Miasto, czy Bażantarnia, ale też tych mniej znanych, a równie ważnych dla tych osób. To pokolenie to osoby, które mają w tej chwili ponad 80,90 lat. Okazało się, że jest ich w Elblągu jeszcze całkiem sporo i chętnie dzielą się swoimi wspomnieniami
- mówi Karolina Śluz z CSE "Światowid".
Duży szacun za wybór Elbląga,olsztyn to wieś.
Pani Aleksandro - to jest to, czego Elbląg potrzebuje aby zacząć budować społeczeństwo. Po Pionierach idźcie dalej i dokumentujcie mniejszości narodowe których mamy w Elblągu dostatek po 45 r. , a one niestety się konsekwentnie izolują. Aby tworzyć Heimat to trzeba zacząć od fundamentu, czyli 1945. Śpieszcie się, bo świadkowie odchodzą. Gratuluję pomysłu.
Dobrze, że w końcu się za taki film ktoś wziął, z drugiej strony szkoda, że wiele ciekawych opowieści poznamy już tylko z drugiej albo i trzeciej ręki, bo czas płynie nieubłaganie i co niektóre ciekawsze historie już w części przepadły. Ale lepiej późno niż wcale. I mnie to bardzo cieszy.
brawo, aż miło