Święta Bożego Narodzenia związane są z wieloma tradycjami. Spotykamy się z całą rodziną, wspólnie rozmawiamy, śmiejemy się, wspominamy tych, którzy odeszli. Wigilia świąt Bożego Narodzenia obfituje w przesądy posiadające niezwykłą moc, zazwyczaj mające swój początek już w dawnych wierzeniach pogańskich. W Polsce Wigilia Bożego Narodzenia jest uznawana za najbardziej wyjątkową noc, z którą związane są ważne dla naszego społeczeństwa świąteczne tradycje - te do tej pory nam nieznane, jak i znane, które przeżywać możemy z całą rodziną, tym razem z całkowitym ich zrozumieniem.
12 potraw, dodatkowy talerz, opłatek
Czerwony barszcz, pierogi z grzybami czy karp w galarecie - to kilka z dwunastu potraw wigilijnych. Według tradycji każdej z nich należy spróbować, co ma zapewnić dobrobyt i pomyślny nowy rok. Dodatkowy talerz stawia się dla przypadkowego gościa - osoby samotnej, która zapuka do naszych drzwi w trakcie wigilijnej wieczerzy. Polską tradycją jest opłatek. Nigdzie poza naszym krajem i niektórymi regionami Litwy nie ma zwyczaju dzielenia się opłatkiem podczas składania życzeń.
- W moim domu, moja rodzina nie wyobraża sobie jedzenia mięsa, czy picia alkoholu. Młodsze osoby z mojej rodziny jeszcze nie rozumieją dokładnie pewnych tradycji. Tradycja ma duży wkład w wychowanie człowieka. Symbolika w naszej ojczyźnie od zawsze odgrywała znaczącą rolę - mówi Dominika. - U mnie w domu zawsze jest więcej niż dwanaście potraw, opłatkiem dzielimy się zawsze, to wyjątkowy moment dla mnie i mojej rodziny, oczywiście wolne miejsce i talerz dla nieznajomego gościa również mamy.
Kolędy
W Polsce znaną tradycją jest śpiewanie kolęd, tj. "Cicha noc", "Wśród nocnej ciszy", "Bóg się rodzi". Jest to moment, kiedy wspólnie z rodziną możemy zaśpiewać, poczuć całkowitą atmosferę świąt.
- Znam wszystkie kolędy od małego, rodzice od zawsze uczyli mnie tekstu kolęd. 24 grudnia wspólnie z całą rodziną śpiewamy i celebrujemy święta - przyznaje Jacek.
Pierwsza gwiazdka
Zgodnie z polską tradycją wigilijną kolację rozpoczynamy, kiedy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka. W wielu domach, jednak często pomijana jest ta tradycja.
- Nigdy nie czekałam wraz z rodziną na pierwszą gwiazdkę. Zawsze umawiamy się na konkretną godzinę u mojej cioci albo u nas w domu. Może, kiedy ja będę przygotowywała święta dla rodziny wprowadzę taką tradycję do naszego domu - mówi Sandra.
Siano pod wigilijnym obrusem
Kolejną polską tradycją wigilijną jest wkładanie sianka pod obrus. Symbolizuje ono miejsce narodzin Jezusa. Dawniej wigilijny stół musiał przykrywać biały obrus, jako symbol czystości Marii.
- Jeżeli chodzi o święta moja rodzina jest bardzo tradycyjna, bardzo lubimy obdarowywać się prezentami oraz potrawy zawsze są tradycyjne. Pod obrusem mamy sianko, a na stole leży jeden przygotowany talerz dla nieznajomego gościa - zaznacza Andrzej.
Nie tylko Polska religia, przestrzega tradycji. W innej kulturze również obowiązuje pasterka, czy wigilijne potrawy na stole. Święta prawosławne są bardzo podobne do naszych, jednak obchodzone są 6 stycznia.
- Obchodzę święta według kalendarza juliańskiego. 6 stycznia - wypada prawosławna Wigilia. Obchody świąt prawosławnych poprzedza 40-dniowy post. Tak, jak w waszej religii dzielimy się opłatkiem - u nas dzielimy się tzw. prosforą. Z reguły na stole obowiązkowo jest kutia. Tak jak wy chodzimy na pasterkę, jednak u nas jest to wieczorne nabożeństwo, które trwa do wczesnego poranku. Jeżeli chodzi o wystawienie w kościele stajenek i innych figur, u nas nie ma takiej tradycji. U nas obowiązują te same kolędy lecz w języku cerkiewno - słowiańskim - wyjaśnia Paweł.
Tradycje od zawsze mają wielki wpływa na przebieg świąt. Dla większości Polaków Wigilii Bożego Narodzenia bez tradycji nie ma.
Karolina Orłowska