Czego możesz się domagać w razie uszkodzenia pojazdu?

Sposób naprawienia szkody majątkowej na mieniu, to kolejny temat z cyklu „Zagadnienia prawne w teorii i praktyce”, gdzie kontynuujemy zagadnienie odpowiedzialności cywilnej z tytułu wypadków samochodowych.

Naprawienie szkody majątkowej na mieniu może polegać na przywróceniu stanu poprzedniego bądź rekompensacie pieniężnej czy naturalnej. Najczęściej wykorzystywanym sposobem naprawienia szkody jest zapłata odpowiedniej sumy pieniężnej, co spowodowane jest zazwyczaj albo niemożnością przywrócenia stanu poprzedniego albo łatwością, prostotą i szybkością naprawienia szkody w formie pieniężnej.

W zakresie szkody polegającej na uszkodzeniu cudzego pojazdu wskutek zdarzenia się lub najechania na stojący pojazd mieści się odpowiednia suma pieniężna niezbędna do pokrycia kosztów naprawy pojazdu. W sytuacji, gdy pojazd został unieruchomiony i konieczne jest przewiezienie go do warsztatu naprawczego, to koszty z tym związane także wchodzą w skład szkody, która powinna być wyrównana.

Osoba odpowiedzialna powinna także zrekompensować poszkodowanemu korzyści, jakie utracił z powodu niemożności korzystania z pojazdu spowodowanej koniecznością jego naprawy. O ile bezspornym w doktrynie jest, że w przypadku korzystania z pojazdu jako narzędzia pracy utracone korzyści powinny być wyrównane (np. taksówkarzowi), to wątpliwa jest konieczność ich wyrównania w sytuacji, gdy samochód nie jest bezpośrednio w pracy wykorzystywany. W drugim przypadku duże znaczenie dla pełnej rekompensaty będzie miała konieczność korzystania z samochodu poparta obiektywnymi przesłankami, która wymusiła na poszkodowanym określone wydatki (np. konieczność korzystania przez lekarza z taksówki, gdyż ze względu na krótkie przerwy między zajęciami w jednym miejscu pracy, a zajęciami w drugim miejscu pracy korzystanie ze środków komunikacji miejskiej uniemożliwiałaby dotarcie na czas). Należy przy tym pamiętać, ze odszkodowanie będzie obejmować jedynie różnicę między wydatkami na taksówkę, a kosztami poszkodowanego, jakie poniósłby korzystając z własnego samochodu.

W związku z tym, że po polskich drogach jeździ duża liczba „wiekowych” pojazdów, często zdarza się, że uszkodzony wskutek wypadku samochód jest bardzo stary, co powoduje, że jego naprawa z powodu braku części byłaby długotrwała i bardzo kosztowana. Nierzadko zdarza się, że wartość takiego samochodu, który często jest silnie wyeksploatowany jest zdecydowanie niższa od kosztów jego naprawy. Wówczas, zdaniem części doktryny, jeżeli koszt przywrócenia do stanu poprzedniego miałby przekroczyć wartość pojazdu sprzed wypadku, wówczas należałoby odstąpić od jego naprawy na żądanie osoby odpowiedzialnej i wyrównać szkodę przez zapłatę ceny rynkowej pojazdu po potrąceniu wartości wraku.

Zastanowić należałoby się także nad kwestią obniżenia wartości samochodu naprawionego. Osoba poszkodowana wskutek wypadku oprócz naprawienia pojazdu często żąda także wyrównania strat spowodowanych obniżeniem jego wartości, gdyż powszechnie wiadomo, że cena samochodu powypadkowego pomimo jego naprawy jest niższa od pojazdu bezwypadkowego. Roszczenie takie należy uznać za nieuzasadnione przy założeniu, że wszystkie elementy uszkodzone wskutek wypadku zostaną wymienione na oryginalne i nowe, a naprawa zostanie należycie przeprowadzona. W przeciwnym razie, czyli gdy w zamian za uszkodzone części wstawione zostaną części częściowo już wyeksploatowane lub nieoryginalne (te z reguły mają krótszą żywotność i gorszą jakość) albo naprawa zostanie nienależycie przeprowadzona roszczenie z tytułu spadku wartości tak „naprawionego” samochodu jest w pełni uzasadnione. Podkreślić należy jednak, że od tej zasady istnieją wyjątki. Przykładem może być znaczne uszkodzenie nowego lub prawie nowego pojazdu, którego wartość nawet po dokonaniu fachowej i skutecznej naprawy spełniającej wyżej określone warunki ulega obniżeniu. W takiej sytuacji konieczne jest oprócz zwrotu kosztów naprawy samochodu także odszkodowanie kompensacyjne wyrównujące obniżenie jego wartości.

W następnym artykule z tego cyklu poruszona zostanie kwestia odszkodowania za szkodę majątkowa na osobie.

Cykl artykułów powstaje przy współpracy z Regionalnym Centrum Odszkodowań w Elblągu przy ul 1 go Maja 58R. Chcesz dowiedzieć się więcej zadzwoń: (55) 235-00-77.