Zaszczep się przeciwko Kleszczowemu Zapaleniu Mózgu

Już trzeci tydzień trwa ogólnopolska akcja szczepień przeciwko Kleszczowemu Zapaleniu Mózgu "Zielone Dni", w której bierze udział ponad 100 punktów szczepień. Dzięki spontanicznej reakcji palcówek zdrowotnych coraz więcej osób ma ułatwiony dostęp do profilaktycznych szczepień przeciwko KZM. Akcja potrwa do 3 kwietnia.

Kleszczowe zapalenie mózgu – to wirusowa choroba ośrodkowego układu nerwowego przenoszona przez kleszcze. Czynnikiem etiologicznym są wirusy z rodziny Flaviviridae. Jest ona błędnie mylona z boreliozą, ale jest równie niebezpieczna. Wirusa roznoszą kleszcze, które żyją nie tylko w lasach czy parkach, ale też na łąkach i w przydomowych ogródkach. Z roku na rok, wraz z ocieplaniem klimatu, rośnie populacja kleszczy, ich aktywność przypada na maj i wrzesień. Najbardziej zagrożone rejony w Polsce to Warmia i Mazury, Zachodniopomorskie, Podlasie i Opolszczyzna.

Na kleszczowe zapalenie mózgu nie ma lekarstwa, leczenie jest tylko objawowe. Dlatego lekarze zalecają szczepienie. W ramach rozpoczętej akcji w wybranych punktach będzie można kupić szczepionki w promocyjnych cenach. Elbląskie przychodnie także biorą udział w projekcie.

Spis przychodni w naszym województwie:
ELBLĄG
 - NZOZ DAR SERCA, ul. Bażynskiego 2
 - SN ZPOZ PRZYCHODNIA ZATORZE BRYGIDA GULDA, ul. Lotnicza 51, tel. (55)233-65-74
- NZOZ ZAWADA, ul. Wiejska 18, tel. (55) 611-03-70
EŁK
- NZOZ VITA, ul. Kochanowskiego 68A, tel. (87) 620-05-45
- NZOZ WITMED, ul. Piłsudskiego 8, tel. (87) 610-29-30
GIŻYCKO
- NZOZ PORADNIA LEKARZY MEDYCYNY RODZINNEJ ZBIGNIEW GUGNOWSKI SPÓŁKA PARTNERSKA, ul. Wodociągowa 17, tel. (87) 428-67-72
OLSZTYN
- NZOZ PANTAMED, ul. Pana Tadeusza 6, tel. (89) 534-23-33
- NZOZ PULS S.C., ul. Świtycz-Widackiej 3, tel. (89) 543-80-30
- NZOZ EDA-MED., ul. Wańkowicza 5 tel. (89) 542-85-44
 - PRZYCHODNIA LEKARSKA JAROTY, ul. Wilczyńskiego 27A, tel.  (89) 543-17-80
OSTRÓDA
- NZOZ SOPAT, ul. Kościuszki 2, tel. (89) 642-73-86
- NZOZ MEDICAL CENTER, ul. Kościuszki 2 (89) 642-95-87

Jak dochodzi do zachorowania na KZM:

Typowe miejsca ukąszeń

Typowymi miejscami ukąszenia u człowieka są głowa i uszy oraz miejsca zgięcia rąk i nóg. Ponieważ ślina kleszczy posiada właściwości znieczulające, ukąszenie na ogół nie zostaje zauważone i dlatego też bardzo często osoby z zachorowaniem na kleszczowe zapalenie mózgu nie przypominają sobie momentu ukąszenia.

Kto najczęściej choruje na KZM

Zachorowania na kleszczowe zapalenie mózgu wykazują dwa nasilenia z mniej więcej 4 tygodniowym opóźnieniem w stosunku do aktywności kleszczy, tzn. jedno, maksimum zachorowań w miesiącach czerwcu/lipcu i drugie w październiku. Chorują dzieci i dorośli w wieku od 3 do 80 lat, jednak najczęściej w wieku 15-50 lat. U części osób choroba może przebiegać łagodnie i tylko badanie krwi potwierdza zakażenie. W innych przypadkach przebieg jest dwufazowy. Pierwsza faza choroby pojawia się po 7-14 dniach od kontaktu z kleszczem I przebiega z gorączką oraz objawami podobnymi do grypy. Objawy te utrzymują się około tygodnia. Po kilku dniach lepszego samopoczucia występuje druga faza choroby z bólami głowy, gorączką, wymiotami, nudnościami, utratą przytomności i zespołem objawów neurologicznych.

Leczenie i zapobieganie

Nie ma leczenia przyczynowego kleszczowego zapalenia mózgu. Leczy się tylko objawy wywołane wirusem. Objawy zwykle ustępują po 2-3 tygodniach i pacjent zdrowieje. Choroba może przebiegać ciężko, gdy wystąpią objawy mózgowe, móżdżkowe lub rdzeniowe rzadko ma przebieg śmiertelny, czasem stwierdza się następstwa pochorobowe pod postacią niedowładów, depresji, zaniku mięśni lub stałych bólów głowy.
Jedynym sposobem uniknięcia przykrych skutków choroby jest zapobieganie. W tym celu konieczne jest stosowanie kilku prostych zasad.

Należy:

- szczepić się

- nosić odpowiednią odzież w lesie zakrywającą jak najwięcej części ciała;

- jak najszybciej usunąć kleszcza ze skóry;

stosować środki odstraszające kleszcze;

- unikać pobytu w rejonach zakażonych kleszczy;

- po wizycie w lesie dokładnie obejrzeć całe ciało. Jeżeli zauważysz ukąszenie, natychmiast delikatnie usuń kleszcza.

Stosowanie wymienionych zasad zmniejsza prawdopodobieństwo ukąszenia i zakażenia. Jednak najpewniejszym sposobem zabezpieczenia się jest szczepienie ochronne.

Szczepienia

Szczepienia zaleca się osobom przebywającym na terenach endemicznych: zatrudnionym przy eksploatacji lasów, stacjonującemu w lasach wojsku, rolnikom, młodzieży, odbywającej praktyki oraz turystom, uczestnikom obozów i kolonii. Szczepienie przeciw kzm jest zalecane przez Ministerstwo Zdrowia.

Dla zapewnienia odpowiedniego zabezpieczenia niezbędne jest uodpornienie podstawowe przez podanie szczepionki. Żeby szczepionka działała pewnie i długoczasowo, pobudza się układ obronny organizmu do tworzenia przeciwciał obronnych przez trzy etapowe szczepienie. Później podawane jest szczepienie przypominające.

1. Szczepienie podstawowe.
Szczepienia ochronne przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu.
• I dawka 0,5 ml tak wcześnie, jak to możliwe najlepiej w zimnym okresie roku
• II dawka 0,5 ml 1-3 m-ce po pierwszym szczepieniu
• III dawka 0,5 ml 9-12 m-cy po drugim szczepieniu

2. Szczepienie przypominające.
Co trzy lata należy wykonać jedno szczepienie przypominające. W ten sposób zapewnione będzie właściwe zabezpieczenie. Na terenach zagrożonych powinno się szczepić dzieci już od pierwszego roku życia ponieważ przebywają dużo na powietrzu. Również kobiety ciężarne powinny się szczepić, ponieważ szczepienie chroni przyszłą matkę i dziecko.

Usuwanie kleszczy

Kleszcze należy usuwać możliwe szybko, gdyż zmniejsza się dzięki temu niebezpieczeństwo zarażenia zapaleniem mózgu i opon mózgowych. Aby wyciągnąć kleszcza należy go ująć pincetą jak najbardziej z przodu, wystarczająco mocno żeby pinceta się nie ześliznęła, i wyciągnąć go prosto, bez kręcenia. Nie zgnieść kleszcza ponieważ można spowodować wyciśnięcie jego zawartości do ciała. Nie wolno smarować kleszcza masłem lub innymi środkami, które mogłyby go podrażnić, gdyż zmusza go to do zwrócenia do ciała gospodarza wszystkiego, co zjadł, włącznie z drobnoustrojami chorobotwórczymi, wirusami.