W jakim kierunku pójdzie port w Elblągu? W jego strategii określono trzy specjalizacje

Zaledwie miesiąc trwało opracowanie Strategii rozwoju Portu morskiego w Elblągu. Pierwszy tego typu dokument w historii portu, kosztował Miasto 39 tys. zł. Wskazano w nim m.in. wizję i kierunki dalszego rozwoju i procesu inwestycyjnego elbląskiego portu. Określono także przyszłe specjalizacje portu. Mają być nimi: zalewowa i śródlądowa turystyka wodna, wymiana towarowa z obwodem kaliningradzkim oraz morskie i śródlądowe przewozy dedykowane. W miniony wtorek odbyły się konsultacje społeczne dotyczące projektu strategii.

Strategię rozwoju elbląskiego portu udało się opracować w błyskawicznym tempie, bo zaledwie w 30 dni. Autorem dokumentu jest gdyńska firma Actia Forum. Na jego przygotowanie pozwoliły oszczędności, które powstały po opracowaniu innych dokumentów strategicznych dla Elbląskiego Obszaru Funkcjonalnego.

Jak przyznaje Arkadiusz Zgliński, dyrektor Portu Morskiego w Elblągu, strategia była dokumentem, o który port zabiegał od dawna. Do tej pory elbląski port opierał się jedynie o założeniach do strategii. Z powodu braku środków, nigdy nie był jednak w stanie zlecić jej wykonania.

Strategia powinna być dokumentem kompleksowym. Powinna wskazywać warianty i kierunki dalszego rozwoju i procesu inwestycyjnego. Według nas należy w niej wskazać dwa warianty. Pierwszy to wariant bazowy, operujący na istniejącym potencjale i kierunkach transportu oraz warunkach nawigacyjnych. Powinien być także wskazany wariant optymistyczny, który określałby kierunki rozwoju portu, nakłady inwestycyjne dostosowania infrastruktury. Chodzi o planowane projekty, w szczególności realizację budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną. W tym zakresie strategia będzie dokumentem podstawowym do kierowania wniosków o dofinansowanie ze środków unijnych przyszłych inwestycji

– twierdzi Arkadiusz Zgliński, dyrektor Portu Morskiego w Elblągu.

Przygotowana przez gdyńską firmę Strategia, zawiera diagnozę obecnej sytuacji portu, jego uwarunkowania funkcjonalno – przestrzenne oraz analizę mocnych i słabych stron. Wśród tych pierwszych wskazano m.in. nowe, dedykowane rejony przeładunkowe o dużym potencjale usługowym, dobry dostęp drogowy do portu z trasy S7, dostęp do punktu kontroli weterynaryjnej w porcie czy duży potencjał turystyczny regionu. Słabymi stronami portu według autorów strategii są występujące w nim bariery nawigacyjne (niska głębokość toru wodnego oraz most pontonowy w Nowakowie), ograniczony dostęp do portu przez Cieśninę Piławską, brak małego ruchu granicznego na przejściu morskim, brak możliwości realizacji kontroli fitosanitarnych na terenie portu oraz brak dogodnego dostępu do infrastruktury kolejowej z terminali przeładunkowych.

W przeprowadzonej analizie SWOT, zidentyfikowano również szanse i zagrożenia rozwojowe. Do tych pierwszych zaliczono m.in. budowę kanału przez Mierzeję Wiślaną, budowę mostu wysokiego w Nowakowie, regulację i pogłębienie toru podejściowego oraz udrożnienie i poprawę parametrów dróg wodnych śródlądowych (m.in. E 70). Wśród szans autorzy upatrzyli także obsługę realizowanego w Rosji programu inwestycyjnego, związanego z organizację piłkarskich mistrzostw świata w 2018 roku. Z kolei zagrożeniami dla rozwoju elbląskiego portu może być np. budowa drogi S7 powodująca omijanie Elbląga przez ładunki morskie (efekt tunelowy), czy silna konkurencja ze strony dużych portów Bałtyku, szczególnie Gdańska i Gdyni drenująca zaplecze portowe Elbląga.

W strategii zawarto także wizję i misję portu oraz określono jego cele rozwojowe i kierunki współpracy. Autorzy projektu sformułowali trzy przyszłe specjalizacje portu, które mają być trzonem jego aktywności.

Pierwszą z nich jest specjalizacja zalewowa i śródlądowa turystyka wodna, np. regularne sezonowe połączenia pasażerskie na Zalewie Wiślanym oraz zorganizowane rejsy drogami wodnymi śródlądowymi oraz Kanałem Elbląskim. Drugą specjalizacją ma być wymiana towarowa z obwodem kaliningradzkim, np. obsługa węgla i biomasy, eksport materiałów budowlanych oraz kruszyw, przeładunki produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, a trzecią - morskie i śródlądowe przewozy dedykowane m.in. przewozy ładunków ponadgabarytowych z okolicznych zakładów przemysłowych i obsługa dedykowanych ładunków skonteneryzowanych dla regionalnego przemysłu

– wylicza dr Maciej Matczak, kierownik zespołu autorskiego, który opracował strategię.

Projekt strategii zawiera ponadto program inwestycyjny dla elbląskiego portu. Jego wartość określono na ponad 1,15 mld zł. Lwią część tej sumy stanowi budowa kanału przez Mierzeję Wiślaną (771 mln zł) oraz przebudowa wejścia do portu (201 mln zł). Rozwój portu w Elblągu uzależniono także od innych inwestycji takich jak: budowa bocznicy kolejowej i terminalu nr 2 (100 mln zł), budowy nowego mostu w Nowakowie w miejscu pontonowego (70 mln zł), budowy nowego nabrzeża przy ul. Radomskiej wraz z powiększeniem i przedłużeniem terminala (5 mln zł), budowy obrotnicy dla statków (5 mln zł) oraz instalacji suwnicy na terminalu wraz z monitoringiem (3,5 mln zł). Realizację większości zadań zapisano do 2020 r. przy wsparciu funduszy europejskich.

Gotowy projekt strategii poddano konsultacjom społecznym. Na spotkanie, które w miniony wtorek odbyło się w Ratuszu Staromiejskim przybyło około 10 osób. Połowę z nich stanowili jednak urzędnicy oraz autorzy opracowania. Mimo niskiej frekwencji, wniesiono kilka uwag do dokumentu.

W strategii nie docenia się roli portu w rozwoju Elbląga i tego jakie on ma znaczenie dla miasta. Powinniśmy przekonać elblążan, że funkcjonowanie portu ma sens, bo w tej chwili wielu z mieszkańców w to wątpi. Ze strategii wynika, że nasz port ma charakter portu bardziej zalewowego. Takim podejściem nic nie osiągniemy. Jeżeli nie wybudujemy kanału przez Mierzeję i nie podejmiemy współpracy z portami w Gdyni i Gdańsku, to będziemy ograniczeni do roli portu drugorzędnego. Należy w strategii uwzględnić funkcję kulturotwórczą portu i w sposób jasny i czytelny wyartykułować potrzebę przekopu przez Mierzeję

– postulował jeden z mieszkańców przybyłych na konsultacje.

Z projektem dokumentu można zapoznać się pod tym linkiem.