Bezpieczny senior - porady inspektora handlowego

Co zrobić, gdy na naszej drodze stanie sprzedawca-akwizytor lub gdy wybierzemy się na zorganizowane spotkanie, na którym przedstawiciel handlowy będzie namawiał nas do zakupu jakiegoś produktu?

Decyzję o zakupie należy podjąć po zastanowieniu – nie warto ulegać pierwszemu wrażeniu oraz zapewnieniom sprzedawcy o doskonałości oferowanego produktu i – co najważniejsze – należy mieć świadomość przysługujących nam uprawnień w przypadku dokonywania zakupów w tej szczególnej formie.Decydując się na taką formę zakupów, konsumenci powinni mieć wiedzę o przysługujących im uprawnieniach. I tak:

Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa

Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa są to umowy zawierane z konsumentem poza miejscem przeznaczonym do obsługiwania publiczności. Lokalem przedsiębiorstwa nie jest np. biuro, siedziba zarządu, magazyn itp., jest nim natomiast stoisko, stragan, lada, ogródek w pobliżu lokalu przedsiębiorstwa, obsługiwane przez personel lokalu (reżimem ochronnym ustawy objęte są także umowy zawierane w lokalu przedsiębiorstwa, lecz będące rezultatem zbierania ofert poza takim lokalem).

W przypadku zawarcia tego typu umowy, konsument ma prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny. By tego dokonać, należy przekazać sprzedawcy stosowne oświadczenie na piśmie, w terminie 10 dni od zawarcia umowy – termin ten nie biegnie, gdy konsument nie został poinformowany na piśmie o prawie odstąpienia od umowy, konsument nie może jednak od umowy odstąpić po upływie 3 m-cy od jej wykonania.

W razie odstąpienia od umowy strony są zobowiązane do zwrotu tego, co sobie świadczyły w stanie niezmienionym – zwrot powinien nastąpić niezwłocznie nie później jednak niż w terminie 14 dni. Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty.  Koszty zwrotu rzeczy ponosi konsument.

Obowiązki sprzedawcy:

- okazanie przed zawarciem umowy dokumentów potwierdzających prowadzenie działalności gospodarczej oraz dokumentu tożsamości;
- poinformowanie na piśmie o prawie do odstąpienia od umowy – wręczenie wzoru oświadczenia o odstąpieniu zawierające wymagane informacje, a także pisemnego potwierdzenia zawarcia umowy, stwierdzającego jej datę i rodzaj oraz przedmiot świadczenia i cenę;

Przepisów umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa nie stosuje się m.in. do umów: sprzedaży artykułów spożywczych, dostarczanych okresowo konsumentom oraz zawieranych powszechnie w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego, do równowartości 10 EURO.

Umowy zawierane na odległość

Umowy zawierane na odległość są to umowy zawierane z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, jeżeli kontrahentem konsumenta jest przedsiębiorca, który w taki sposób zorganizował swoją działalność.

Obowiązki przedsiębiorcy to m.in.:

- jednoznaczność informacji o zamiarze zawarcia umowy;
- uzyskanie zgody konsumenta na wykorzystanie takich środków jak: wizjofon, telefaks, poczta elektroniczna, automatyczne urządzenie wywołujące w telefonie – w celu złożenia propozycji zawarcia umowy; posłużenie się środkami porozumiewania na odległość nie może odbywać się na koszt konsumenta;
- poinformowanie konsumenta przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy, m.in. o:
- firmie i adresie przedsiębiorcy, organie rejestrującym działalność gospodarczą, regonie
- istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu
- cenie, zasadach zapłaty, terminie wiążącym
- prawie do odstąpienia od umowy w terminie 10 dni, ze wskazaniem wyjątków
- miejscu i sposobie składania reklamacji
- potwierdzenie na piśmie ww. informacji najpóźniej w momencie spełnienia świadczenia;

Prawo odstąpienia od umowy bez podania przyczyn przysługuje w terminie 10 dni od wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi – od dnia jej zawarcia.

Do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem. W razie braku potwierdzenia przez przedsiębiorcę na piśmie informacji, o których mowa wyżej, termin odstąpienia wynosi 3 miesiące od jej wykonania.

Zasady zwrotu świadczeń wzajemnych – są takie same jak w przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa.

Należy jednak pamiętać, że prawo do odstąpienia od umowy – jeżeli strony nie umówiły się inaczej – nie przysługuje konsumentowi m.in. w wypadkach:

- świadczenia usługi rozpoczętej, za zgodą konsumenta, przed upływem 10 dni od dnia zawarcia umowy;
- nagrań audio i wizualnych oraz zapisanych na nośnikach komputerowych, po usunięciu przez konsumenta ich oryginalnego opakowania;
- świadczeń o właściwościach określonych przez konsumenta lub ściśle związanych
z jego osobą;
- świadczeń, które z uwagi na ich charakter, nie mogą zostać zwrócone, lub których przedmiot ulega szybkiemu zepsuciu;
- dostarczania prasy;

Wymagania dotyczące warunków umowy i jej realizacji:

- umowa nie może nakładać obowiązku zapłaty ceny przed otrzymaniem świadczenia;
- umowa powinna określać miejsce i sposób składania reklamacji, niepowodujące nadmiernych trudności lub kosztów po stronie konsumenta;
- jeżeli strony nie umówiły się inaczej, realizacja umowy powinna nastąpić w terminie
30 dni po złożeniu przez konsumenta oświadczenia o zawarciu umowy;

Spełnienie świadczenia niezamówionego następuje na ryzyko przedsiębiorcy i nie nakłada na konsumenta żadnych zobowiązań:

- ryzyko świadczenia niezamówionego przez konsumenta spoczywa na przedsiębiorcy;
- konsument nie ma obowiązku zwrotu niezamówionego świadczenia – zastrzeżenie takiego obowiązku jest bezskuteczne;
- konsument nie ma obowiązku poinformowania przedsiębiorcy o nieprzyjęciu świadczenia, ani przyjęcia go i zapłaty;

źródło: ustawa z dnia 2 marca 2000r. o ochronie niektórych praw konsumenckich oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny – rozdział 1 i 2(Dz.U. z 2000r. Nr 22, poz. 271, ze zm.)