Samorządy i organizacje pozarządowe Żuław chcą wspólnie promować swój region. Osią rozwoju tamtejszej turystyki ma być szlak pieszo-rowerowy "Śladami Menonitów".
Zdaniem starostwa powiatowego w Nowym Dworze Gdańskim przystąpienie do realizacji partnerskiego projektu "Szlakami Menonitów" zwiększy dostępność kluczowych obszarów regionu oraz przyczyni się do powstania nowych miejsc pracy. Szlak Menonitów połączy kilkanaście gmin, a to oznacza modernizację istniejących i stworzenie nowych ścieżek pieszych i rowerowych, które połączą menonickie zabytki. Tym samym – w zgodnej opinii tamtejszych samorządowców - będzie jednym, spójnym produktem regionalnym prowadzącym po pozostałościach kultury menonickiej, czyli wielkiej żuławskiej osobliwości.
Oprócz tego turyści na wspomnianym szlaku zobaczą charakterystyczny krajobraz kultury Żuław m.in.: budowle hydrotechniczne, jazy, przepusty. Żuławy to także region o wielkim nagromadzeniu zabytków. Na trasie szlaku będzie można zobaczyć słynne żuławskie domy podcieniowe, cmentarze pomenonickie, gotyckie wiejskie kościoły i zagrody holenderskie.
Trasa tamtejszego szlaku liczy 34 km. Prowadzi sprzed Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku przez Kamienną Śluzę, wzdłuż Motławy, dalej przez Olszynkę, Krępiec (w tym miejscu rzeki Stara Radunia i Czarna Łacha wpadają do Motławy), Mokry Dwór do Wiśliny. Następnie wiedzie przez Lędowo, Wróblewo, Wocławy, Miłocin do Trutnów, a stamtąd przez Cedry Wielkie do Leszkowa, a kończy się w Kiezmarku.
Historia menonitów:
Polska w połowie XVI wieku była jednym z najbardziej tolerancyjnych państw w Europie, dlatego osiedlili się tu, przede wszystkim na Żuławach prześladowani w Holandii menonici. Byli niezwykle pracowici, wykazywali się ogromną zręcznością i kunsztem jeśli chodzi o osuszanie bagien. Na zmeliorowanych gruntach prowadzili intensywną gospodarkę rolną. Pozostały po nich domy podcieniowe typu holenderskiego, kościoły, cmentarze z charakterystycznymi stelami oraz wiatraki.
Unikatowe zabytkowe zespoły domów podcieniowych i zagród holenderskich można spotkać we wsiach: Drewnica, Żuławki, Lubieszewo, Wikrowo i Tropy Elbląskie. Zachowane cmentarze menonickie z charakterystycznymi nagrobkami znajdują się w Wikrowie, Władysławowie, Piaskach, Stogach (k. Malborka) i Tropach Elbląskich. Dawne kościoły mennonickie natomiast można zobaczyć w Jeziorze i na Wyspie Spichrzów w Elblągu.
Najciekawsze obiekty zbudowane przez menonitów to wiatraki. Jeden z najpiękniejszych niestety
trzy lata temu spłonął w Wikrowie. Pozostałości wiatraka murowanego można obejrzeć we wsi Łęcze. Równie piękne wiatraki znajdują się na trasie szlaku nadwiślańskiego w Palczewie (murowany) i Drewnicy (drewniany wiatrak przemiałowy tzw. koźlak).
Jako ciekawostka, pod tym linkiem przeczytają Państwo o historii menonitów na Ziemi Elbląskiej.
Oprac. BB
