Na podstawie „Planu użycia wojsk 16 DZ w sytuacjach kryzysowych”, żołnierze i sprzęt jednostek wojskowych 16 PDZ, pozostaje w gotowości do użycia w następujących sytuacjach kryzysowych.
1. w działaniach antyterrorystycznych i utrzymania porządku publicznego w tym wzmocnienie ochrony i izolacji obiektów, w tym obiektów mających szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa;
2. w izolowaniu zagrożonego obszaru oraz w działaniach zabezpieczających, ratowniczych i ewakuacyjnych przy zagrożonych obiektach budowlanych i zabytkach w tym izolowanie zagrożonego obszaru, wykonywanie prac zabezpieczających, ratowniczych i ewakuacyjnych przy zagrożonych obiektach budowlanych;
3. w sytuacjach wymagających użycia specjalistycznego sprzętu a także oczyszczanie terenu z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych pochodzenia wojskowego oraz ich unieszkodliwianie – czyli na co dzień działanie Patroli Rozminowania Dywizji;
4. w monitorowaniu i ocenie zagrożeń niemilitarnych oraz likwidacji skażeń chemicznych i promieniotwórczych;
5. w naprawie i odbudowie zniszczonej infrastruktury technicznej oraz zapewnieniu przejezdności szlaków komunikacyjnych w tym akcje odśnieżania i zapewnienia przejezdności szlaków komunikacyjnych na terenie kraju;
6. w ewakuacji ludności i mienia oraz zabezpieczenia terenu podczas zagrożeń niemilitarnych m. in. w czasie powodzi – ewakuacja ludności i mienia, wydzielenie i przygotowanie warunków do czasowego przebywania ewakuowanej ludności w wyznaczonych miejscach, ochrona mienia pozostawionego na obszarach występowania zagrożeń.
W gotowości do użycia pozostają stany osobowe, sprzęt w tym sprzęt ciężki (m. in.) wszelkiego typu samochody, sprzęt specjalistyczny, koparki, dźwigi, spychacze, Wozy Zabezpieczenia Technicznego – gąsienicowe, Pływające Transportery Samobieżne, łodzie i pontony, a nawet przydzielone śmigłowce), służby medyczne i sprzęt medyczny, wszelkiego typu środki łączności oraz Grupy Operacyjne, współdziałające z poszczególnymi Centrami Kryzysowymi a jednoczenie koordynujące działanie wojsk.
Jednocześnie pragnę poinformować, iż decyzję o użyciu pododdziałów lub oddziałów Sił Zbrojnych w sytuacjach kryzysowych podejmuje Minister Obrony Narodowej na wniosek właściwego terytorialnie wojewody – m. in. w sytuacji, kiedy siły i środki straży pożarnej, policji itd. są niewystarczające lub ich wyposażenie jest za mało efektywne.
Właściwemu wykorzystaniu i użyciu sił i środków Sił Zbrojnych, wydzielanych w sytuacjach kryzysowych, służą między innymi różnego rodzaju szkolenia specjalistyczne.
W dniach 24 – 28. 01. 2012 roku w oparciu o obiekty szkoleniowe Ośrodka Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych w Bemowie Piskim, prowadzone było szkolenie załóg statków powietrznych Lotnictwa Wojsk Lądowych oraz żołnierzy Wojsk Inżynieryjnych Wojsk Lądowych, Inspektoratu Wsparcia oraz Marynarki Wojennej w zakresie niszczenia zatorów lodowych materiałem wybuchowym wykładanym ze śmigłowców. Szkolenie przygotował 15 Batalion Saperów, wchodzący w skład 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej. Celem szkolenia było przygotowanie kadry Wojsk Inżynieryjnych oraz pilotów śmigłowców do udziału w akcjach przeciwlodowych, które Siły Zbrojne realizują w ramach działań kryzysowych.
Tematyka prowadzonego szkolenia miała na celu naukę i doskonalenie następujących zagadnień: Zasady rozpoznawania pokrywy lodowej, Sposoby określania wielkości ładunku przeznaczonego do likwidacji zatoru, Sposoby niszczenia zatorów lodowych, Organizacja ochrony mostów przed spływem lodu;
Zasady organizowania grup minerskich do wykonywania zadań likwidacji zatorów lodowych z wykorzystaniem śmigłowców.
W dniu 25 stycznia 2012 roku w szkoleniu uczestniczył Zastępca Dowódcy 16 PDZ, gen. bryg. Krzysztof Makowski. Tematem szkolenia w tym dniu było „Przygotowanie i rozmieszczenie bojowych ładunków wybuchowych na zatorze lodowym z wykorzystaniem śmigłowców”. Warunki atmosferyczne pozwoliły na loty śmigłowców i wszyscy szkoleni mieli okazję zrealizować główny punkt szkolenia – wykładanie ładunków wybuchowych na zatorze lodowym ze śmigłowca.
W tym dniu szkolenie realizowane było także na innych punktach nauczania, które prowadzone było w następujących grupach tematycznych: Sporządzanie ładunków z materiałów wybuchowych z krótkim lontem oraz ich detonowanie;
Wykonywanie zapalników lontowych do wysadzenia ładunków wykładanych ze śmigłowca, Przygotowanie bojowych ładunków wybuchowych potrzebnych do wyłożenia na zator lodowy ze śmigłowca, Wykładanie i wysadzanie ładunków wybuchowych z pojazdu.
Realizowane szkolenie miało na celu przygotowanie do jednego z wielu elementów działania żołnierzy Sił Zbrojnych, Wojsk Lądowych i 16 PDZ w sytuacjach kryzysowych.
mjr Zbigniew Tuszyński