Wiosna to okres, w którym notuje się zwiększoną liczbę przypadków zakażeń meningokokami. W tym roku meningokoki zaatakowały wyjątkowo wcześnie, bo jeszcze przed jej kalendarzowym początkiem.
Jak dochodzi do zakażenia
Zakażenie wywoływane jest przez bakterie zwane meningokokami, które mogą spowodować zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Mogą również wywołać sepsę, czyli uogólnioną odpowiedź organizmu na zakażenie, określane wspólnie mianem inwazyjnej choroby meningokokowej.
U około 20 - 40% zdrowych ludzi (nosicieli) meningokoki występują w jamie nosowo-gardłowej, nie powodując żadnych dolegliwości ani objawów.
Kto najczęściej choruje
- dzieci w wieku od 0 do 4 roku życia;
- młodzież;
Jednak pamiętać należy, że zachorować może każdy człowiek, bez względu na wiek. Najbardziej narażone są osoby mające bliskie, bezpośrednie kontakty z chorymi lub nosicielami. Ponadto Za sprawą przesilenia wiosennego, dzieci i młodzież bywają zmęczone, zestresowane, niedospane. Ich odporność jest w związku z tym obniżona. Infekcje wirusowe, same w sobie nie stanowiące poważnego zagrożenia, mogą torować drogę zakażeniom wywoływanym przez różne bakterie, w tym przez jedne z najgroźniejszych – meningokoki grupy C. Wiele osób jest przez dłuższy czas bezobjawowymi nosicielami bakterii Neisserii Meningitidis grupy C, które tylko czekają na sprzyjający moment, aby wywołać inwazyjną chorobę meningokokową.
Jakie czynniki sprzyjają zakażeniu?
- przebywanie w zatłoczonych pomieszczeniach o dużym natężeniu hałasu (dyskoteka, koncert);
- przebywanie dłuższy czas w grupie w zamkniętych pomieszczeniach (koszary, internaty, akademiki);
- przygodne pocałunki;
- picie z jednej butelki, używanie wspólnych sztućców;
- palenie tego samego papierosa;
- bardziej podatni na zakażenie są ludzie, których organizm jest osłabiony wcześniejszymi infekcjami, wysiłkiem fizycznym, stresem, długotrwałym odchudzaniem itp.
Jak ochronić dzieci wiosną przed meningokokami grupy C
Rodzice powinni wiosną zachować daleko idącą czujność. Oprócz dbania o to, aby dzieci były dobrze odżywione, wypoczywały i wysypiały się, niezwykle ważna jest umiejętność szybkiego rozpoznania pierwszych symptomów inwazyjnej choroby meningokokowej. Niestety diagnoza schorzeń meningokokowych jest niezwykle trudna. Pierwsze objawy choroby nie różnią się zasadniczo od oznak przeziębienia lub grypy. W związku z tym inwazyjna choroba meningokokowa bywa diagnozowana zbyt późno, a choroba zwykła rozwijać się niezwykle szybko. Ocenia się, że 75% śmierci spowodowanych zapaleniem opon mózgowych i sepsą można by było uniknąć dzięki prawidłowemu zdiagnozowaniu na czas. Dlatego znajomość symptomów inwazyjnej choroby meningokokowej, umiejętność jej rozpoznania i szybkie zgłoszenie się z dzieckiem do lekarza, to działania ratujące życie.
Trudność szybkiej i trafnej diagnozy sprawia, że szczególnego znaczenia nabiera w przypadku inwazyjnej choroby meningokokowej immunoprofilaktyka. Eksperci są zgodni, że jedyną skuteczną ochroną przed zakażeniami wywołanymi przez meningokoki grupy C są szczepienia ochronne. Szczepienia przeciwko meningokokom grupy C są szczepieniami zalecanymi przez Głównego Inspektora Sanitarnego.
Akcja szczepień przeciw inwazyjnej chorobie meningokokowej
Szczepienia przeciw meningokokom grupy C są umieszczone oficjalnie na liście szczepień zalecanych. Lekarze rodzinni i pediatrzy mają obowiązek informowania rodziców o możliwości zaszczepienia dziecka. Jednak fakt, że nie są one objęte refundacją sprawia, że wielu rodziców na zaszczepienie dziecka po prostu nie stać. Coraz częściej rodzicom przychodzą z pomocą władze samorządowe, które obejmują wybrane grupy dzieci szczepieniami przeciwko meningokokom grupy C, finansowanymi ze środków publicznych.
Wszędzie tam, gdzie lokalne władze umożliwiły rodzicom bezpłatne zaszczepienie dzieci przeciw meningokokom grupy C, akcje cieszą się dużym zainteresowaniem, a zgłaszalność na szczepienia przekracza 70%.
Druga edycja kampanii edukacyjnej „Nie! Dla Meningokoków”
Wysokie zainteresowanie szczepieniami prowadzonymi przez miasta i gminy powinno cieszyć tym bardziej, że ponad połowa Polaków nie słyszała o zakażeniach meningokokami, a aż dwie trzecie nigdy nie słyszało o możliwości szczepień. Znikoma wiedza społeczeństwa nt. meningokoków i chorób przez nie wywoływanych – zwłaszcza w świetle znaczenia, jakie dla pozytywnego rokowania inwazyjnej choroby meningokokowej ma szybka diagnoza - stała się bodźcem dla Fundacji Aby Żyć do zainicjowania w zeszłym roku kampanii edukacyjnej „Nie! Dla Meningokoków”. Celem kampanii jest podnoszenie wiedzy społeczeństwa zarówno o samej chorobie, jak i o możliwych formach profilaktyki. Zważywszy na fakt, że szczepienia ochronne przeciwko meningokokom grupy C są pełnopłatne i w związku z tym dla wielu rodziców niedostępne, szczególnej wagi nabiera edukacja nt. dróg zakażenia, grup ryzyka, ryzykownych zachowań, a przede wszystkim symptomów inwazyjnej choroby meningokokowej. Upowszechnienie świadomości, że umiejętność szybkiego rozpoznania objawów choroby, pozwalająca na zgłoszenie się na czas z dzieckiem do lekarza, to wiedza ratująca dziecku życie, będzie celem drugiej edycji kampanii „Nie! Dla Meningokoków”, jaka rozpocznie się w najbliższych tygodniach.