"Mężczyźni traktują nas jak idiotki". 8 marca powinni z tym skończyć

Chciałabym, żeby faceci, zanim zaczną nas obrażać, wyzywać od wariatek wyobrazili sobie jeden dzień bez kobiet. Budzą się, mają obok siebie tylko synów. Chcieliby iść do pracy, ale okazuje się, że w przedszkolu nie ma z kim zostawić dziecka, bo tam w większości pracowały kobiety, nie ma gdzie kupić bułek, bo większość sprzedawców to są kobiety, co więcej dziecko jest chore, mężczyzna idzie do lekarza, ale pan doktor sobie nie radzi, bo nie ma pielęgniarek... Uświadomiliby sobie, że bez nas nie daliby sobie rady i być może zaczęli nas szanować - mówi Angelika Domańska, elblążanka z Ogólnopolskiego Strajku Kobiet. Takim dniem może być 8 marca, bo wtedy kobiety będą zajęte protestowaniem na ulicach.

Czarny protest, zorganizowany 3 października, przeciw zaostrzeniu ustawy antyaborcyjnej wyciągnął na ulice tysiące kobiet. Większość wykrzyczała co im leży na sercu i wróciła do domu. Są i takie, które od tamtej pory cały czas protestują. Przekonują, że teraz jest czas kobiet i wspólnie mogą zmusić polityków do tego, aby wreszcie nie traktowali ich jak idiotek. 8 marca organizują kolejny strajk, tym razem chcą pociągnąć ze sobą cały świat. Udział w Międzynarodowym Strajku Kobiet, oprócz Polski, zapowiedziały już mieszkanki czterdziestu państw. Protest odbędzie się również w Elblągu. Powinnyśmy wyjść na ulice? Pytamy o to Angeliką Domańską i Izabelę Daciuk, współorganizatorki elbląskiej akcji OSK.

Macie różne doświadczenia. Angelika od dawna angażowała się w różne działania, również te związane z polityką. Iza, jak sama mówisz 3 października, po raz pierwszy wyszłaś na ulicę i już tam zostałaś. Dlaczego wzięłyście udział w Czarnym Proteście?

Izabella Daciuk: Rzeczywiście, nigdy nie brałam udziału w protestach, specjalnie też nie angażowałam się politycznie. To się zmieniło pod koniec września. Takim punktem zapalnym był dla mnie wypowiedź Krystyny Jandy, która pojawiła się na Facebooku. To uświadomiło mi, że wszystko zaszło za daleko, że trzeba wyjść na ulice. Na FB odezwała się dziewczyna, która organizowała Czarny Protest w Elblągu. Odpowiedziałam, poszłam na spotkanie organizacyjne, podzieliłyśmy się obowiązkami... zaczęłam swój protest.

Angelika: Ja jestem ogólnie konfliktowa, bo jestem wku.... To zresztą stan międzynarodowy. Teraz do władzy dochodzą coraz bardziej skrajnie prawicowe rządy, to nie jest tylko problem w Polsce, to nie jest tylko Trump. Okazuje się, że dziewczyny mają na świecie przerąbane. Wcześniej chyba nie walczyłyśmy, tak jak powinnyśmy, były pojedyncze akcje, jakieś happeningi, ale tak naprawdę musieliśmy przejść za czerwoną linię, w Polsce akurat zrobił to PiS planami zaostrzenia ustawy antyaborcyjnej. Jak zaczęły się protesty, zauważyłyśmy, że kobiety są wytrzymalsze, jak policja kazała się cofnąć, podczas protestów pod sejmem, tylko kobiety zostały na miejscu. Zauważyłyśmy też, że mimo tego, iż mamy różne poglądy, różne zdanie potrafimy się dogadać, choć to dogadywanie wygląda inaczej niż u mężczyzn. Różnica jest taka, że jak chciałyśmy zrobić to z mężczyznami, to oni muszą mieć lidera, za którym podążają ślepo jak barany. U nas tego nie ma. My się po prostu żremy między sobą, ale to jest jak poezja. Dochodzimy do porozumienia, ale są mega emocje, widać charakterki i charaktery, nie ma, że jest spokój, nikt nikomu nic złego nie powiem. Nie, u nas na forum jest ostra jatka, jak się komuś coś nie spodoba, to od razu to wywala. Większość chyba jest choleryczek, bo po 15 minutach żadna już nic nie pamięta, wszyscy się kochają.

Iza: Jak wyrzucimy te emocje, możemy dojść do porozumienia.

Wtedy podczas pierwszego protestu na ulice Elbląga wyszło całkiem sporo kobiet. Jednak niektóre tylko na tym poprzestały, nie angażowały się w kolejne akcje.

Iza: Widziałam, co się dzieje, że trzeba dalej działać. W listopadzie, kiedy już było wiadomo, że 8 marca odbędzie się Międzynarodowy Strajk Kobiet, to razem z Angeliką stwierdziłyśmy, że zrobimy to też w Elblągu.

Kobiety wyjdą na ulice w Elblągu, w Polsce, ale też w Brazylii, Stanach Zjednoczonych i kilkudziesięciu innych państwach. Polki pociągnęły za sobą kobiety z całego świata, wszystkie są tak wkurzone, jak wy?

Angelika: Tak. Oczywiście, w różnych miejscach problemy są różne. Jest jednak jeden, który nas jednoczy - przemoc. O ile w Polsce jakiś "miły" pan powie, wy macie źle, inni mają gorzej, możemy się z nim zgodzić. Dziewczynki w Afryce są okaleczane w imię religii, handluje się kobietami, w Ameryce Południowej jest duży problem z gwałtami i morderstwami. Na całym świecie kobietom dzieje się krzywda. Nas, w Polsce, też to dotyka, tylko u nas wszystko jest zamiecione pod dywan. Dlatego jednym z naszych postulatów będzie wprowadzenie w życie konwencji atyprzemocowej. Zresztą tych postulatów jest kilka, chcemy dostępu do aborcji, in vitro, badań prenatalnych, rodzenia po ludzki, zrównania kobiet z mężczyznami pod względem ekonomicznym. Mamy w programie też dość zabobonów, czyli tego, co narzuca kościół.

Sporo tego. Co was w tej chwili najbardziej wkurza?

Angelika: Przeszkadza mi traktowanie kobiet jak idiotek. Podczas ostatniego roku przyjęło to bardzo różne formy. Podczas kampanii wyborczych, politycy zawsze coś obiecują kobietom niby coś by nam dali, a potem się rozmyślają, odchodzą od tego. Program 500 plus, który dał PiS, naszym zdaniem w ogóle nie jest prokobiecy. Jeśli społeczeństwo ma się rozwijać, gospodarka rosła w siłę musi być aktywność zawodowa, program 500+ dezaktywuje kobiety. Nie dlatego, że one nie chcą pracować, tylko dlatego, że np. nie mając możliwości oddania dziecka do przedszkola i pójścia do pracy, przy dwójce dzieci i 500+ matce nie opłaca się wychodzić z domu. 3 października obudziłyśmy się, nic o nas bez nas.

Jak mężczyźni patrzą na wasz strajk?

Angelika: Mają z tym duży problem. Zrobiłyśmy pierwszy w historii międzynarodowy protest kobiet z czterdziestu krajów, gdzie nikt nikogo nie widział na oczy, bo wszystko załatwiamy przez FB, a w językach jest totalna wieża Babel i żeby było śmiesznie to ostatnio "The Times" czy "New York Post" napisał, że to Polki to wymyśliły, a za Polkami najpierw poszły Argentynki i Koreanki, a potem Polska uruchomiła cały świat. To piszą zagraniczne dzienniki, a nasi panowie twierdzą, że my jesteśmy wariatkami.

Iza: Rzeczywiście, w Elblągu też tak się nas postrzegają, a słyszymy i ostrzejsze słowa. Nie mówmy jednak tak, że strajk kobiet jest bardzo feministyczny, choć tak to wygląda. Są nieliczni faceci, którzy nas rozumieją. Nie jest zresztą tak, że my tych mężczyzn jakoś szczególnie nie lubimy.

Dobrze to ja teraz chciałabym o kobietach trochę porozmawiać. Nie wydaje mi się, że jesteśmy wszystkie takie super i świetne...

Angelika. No nie.

Nie wydaje mi się też, że wszyscy faceci są źli..

Iza. Pewnie, że nie.

Właśnie przy okazji tego strajku, trochę inaczej niż podczas protestu w październiku, również sporo kobiet negatywnie go odbiera, dystansuje się.

Angelika: Tak. Rzeczywiście trochę tak jest. Ogólnie jest tak, że przy wszystkich takich ruchach to pierwsze działanie jest największe. Później, gdy przychodzi do rozgrzebywania tego wszystkiego dalej, gdy jest się obrażanym, gdy ponosi się konsekwencje, tak jak nauczycielki z Zabrza, to część osób się wykrusza. Zresztą teraz część społeczeństwa ogólnie ma gdzieś to, co się dzieje pod warunkiem, że mogą liczyć na przelew od państwa. Trochę jest też tak, że po 89 stało się coś niedobrego, każde kolejne rządy dzieliły ludzi, napuszczały jednych na drugich, zwolenników jednej partii na drugą, teraz mamy PiS i PO, jakby świata poza nimi nie było. Z jednej strony straszy się nas Tuskiem, z drugiej Kaczyńskim.

No dobrze, to dlaczego kobiety bez względu na to na kogo głosowały, powinny wziąć udział w strajku?

Iza: Do tej pory prosiłyśmy o szacunek. Nic w ten sposób nie zdziałałyśmy. Dlatego teraz powinniśmy go żądać.

Angelika: My kobiety, jesteśmy połową, a nawet większą częścią polskiego społeczeństwa. Wpływ nasz na otaczający nas świat jest żaden. Skoro my nie potrafimy sobie wywalczyć własnych praw, to oznacza, że kobiety wreszcie muszą się zaktywizować. W tym momencie to całe 500+, kościół katolicki, patriarchat, cofanie się do średniowiecza, zakaz aborcji, to jest wszystko po to, aby kobiety się nie aktywizowały, żeby zamknąć je w domu. Bo jak te wariatki wyjdą na ulice, a nie daj bóg, będzie im się chciało dorwać do koryta to, co my zrobimy? Zawali się cały męski świat?

Międzynarodowy Strajk Kobiet 8 marca, w Elblągu rozpocznie się o godz. 16. Protestujący wyruszą z Placu Dworcowego i ulicami miasta przejdą w kierunku ulicy Hetmańskiej, a dalej w kierunku Starego Miasta. Tu zatrzymają się na placu przed katedrą, a później przemaszerują dalej na Plac Jagiellończyka. Strajk zakończy się o godzinie 18, wtedy kobiety na całym świecie pokażą politykom czerwone kartki.