Porady prawne na INFO – cz.7

W zeszłym roku zmarła moja matka. Przed śmiercią podarowała mojemu bratu swoje mieszkanie warte dziś ok. 100.000 zł. Matka nie miała innego majątku, a jedyne co miała to zagarnął mój sprytny brat, czy należy mi się jakiś zachowek? Na to pytanie naszego Czytelnika odpowiedzi udzieli Krzysztof Kowalski z kancelarii Lexnova.

Przypomnijmy, że co tydzień, na łamach naszego serwisu przeczytać można porady prawne oraz omówienia bieżących kwestii z zakresu zmian w obowiązującym prawie. Bardzo liczymy na naszych Czytelników, którzy zadając pytania prawnikowi w takich dziedzinach jak: prawo cywilne, rodzinne, administracyjne i nieruchomości, będą wspólnie tworzyli cykliczne porady prawne.

Dziś publikujemy kolejne nadesłane do nas pytanie i odpowiedź prawnika.

Pytanie przesłane przez czytelnika:

W zeszłym roku zmarła moja matka. Przed śmiercią podarowała mojemu bratu swoje mieszkanie warte dziś ok. 100.000 zł. Matka nie miała innego majątku, a jedyne co miała to zagarnął mój sprytny brat, czy należy mi się jakiś zachowek?

Odpowiedź:

Na wstępie należy stwierdzić, że z pytania nie wynika czy mama czytelnika w momencie śmierci była mężatką, więc na potrzeby odpowiedzi przyjmuję, że zmarła była w momencie śmierci stanu wolnego, jak również że mieszkanie, którego dotyczy sprawa było jej wyłączną własnością.

Mając na uwadze powyższe, uprawnionymi do dziedziczenia z ustawy byłby czytelnik i jego brat, każdy do ½ części spadku. Czytelnik oczywiście jako syn jest uprawniony do otrzymania zachowku po zmarłej matce. W przedmiotowej sprawie w skład masy spadkowej nie wchodzą żadne aktywa, gdyż spadkodawczyni jedyny posiadany majątek przed śmiercią darowała synowi. Zgodnie z art. 1000 § 1 kodeksu cywilnego, uprawniony do zachowku, czyli w tym przypadku nasz czytelnik, może żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia jej zachowku. Darowizny uczynione na rzecz spadkobierców lub uprawnionych do zachowku podlegają doliczeniu bez względu na datę ich dokonania (poza drobnymi darowiznami, zwyczajowo przyjętymi w danych stosunkach). Tak więc, darowizna lokalu mieszkalnego uczyniona przez spadkodawczynię rzecz brata czytelnika podlega w całości doliczeniu do spadku.  Wartość przedmiotu darowizny podlegającej doliczeniu do spadku oblicza się zgodnie z art. 995 kodeksu cywilnego, czyli wg stanu z chwili jej dokonania, a wg cen z chwili ustalania zachowku. Jeżeli czytelnik uważa że lokal mieszkalny otrzymany przez brata w darowiźnie byłby warty wg cen z dnia dzisiejszego 100.000 zł (przyjmując jego stan z dnia darowania) to należałoby taką kwotę doliczyć do masy spadkowej. Czytelnikowi przysługuje udział w wysokości ½ w całości spadku, zachowek zaś odpowiada wartości ½ udziału spadkowego uprawnionego. Upraszczając, udział spadkowy czytelnika w wynosiłby w przeliczeniu pieniądze 50.000 zł, tak więc jest on uprawniony do otrzymania zachowku w wysokości połowy tej sumy, czyli 25.000 zł.

Czytelnik zatem może się domagać od brata zapłaty zachowku w wyżej podanej kwocie.  Roszczenie o zachowek przeciwko osobie obdarowanej przedawnia się z upływem trzech lat od otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy).

Krzysztof Kowalski – doradca prawny
Lexnova - Kancelaria prawna & Nieruchomości
ul. 1 Maja 45
82 - 300 Elbląg
tel/fax 55 648 50 00
http://www.lexnova.pl
kancelaria@lexnova.pl

Zapraszamy naszych czytelników do zadawania pytań prawnikowi z kancelarii Lexnova. Pytania z dziedzin prawa cywilnego, rodzinnego, administracyjnego i nieruchomości, należy wysyłać na maila kancelaria@lexnova.pl. Najciekawsze problemy wraz z odpowiedzią prawnika, publikować będziemy w każdy poniedziałek na łamach Elbląskiego Dziennika Internetowego info.elblag.pl