Idea budowy linii kolejowej łączącej Berlin z Prusami Wschodnimi i dalej z Rosją, nazwaną koleją wschodnią (Ostbahn), a u nas najczęściej koleją berlińską, pojawiła się w połowie lat czterdziestych.
Pierwszą linię łączącą Berlin z Poczdamem uruchomiono w 1838 roku. W latach czterdziestych XIX wieku długość szlaków kolejowych w Prusach wzrastała o 20% rocznie osiągając pod koniec dekady łączną długość 2500 km.
Przez łamy prasy i broszur propagandowych przetoczyła się burzliwa dyskusja na temat przebiegu planowanej linii łaczącej Berlin z Prusami. Punktem kluczowym szlaku miała być przeprawa przez Wisłę, stanowiąca poważne wyzwanie konstrukcyjne dla ówczesnych inżynierów. Pod uwagę brano budowę mostu w Grudziądzu, Toruniu i Tczewie. Ostatecznie wybór padł na Tczew a linię kolejową wytyczono po trasie: Berlin - Kostrzyń- Piła - Bydgoszcz - Tczew - Malbork - Elbląg - Młynary – Braniewo - Królewiec.
Kolej Wschodnią oddawano do użytku etapami. Prace ziemne rozpoczęto latem 1846 r , a już w lipcu 1851 r. otwarto odcinek między Krzyżem i Bydgoszczą, w sierpniu następnego roku odnogę z Bydgoszczy do Gdańska. Po najbardziej nas interesującym odcinku szlaku z Malborka do Braniewa pierwszy pociąg przejechał 19 października 1852 r. Postęp prac budowlanych pozwolił na przedłużenie torów do Królewca już w 1853 r., a cały szlak z Berlina do Eydkuhnen (teraz Czerniszewskoje) na granicy prusko - rosyjskiej stał się drożny dopiero w 1857 r., po wybudowaniu mostów w Tczewie i Malborku.
Łączna długość trasy z Berlina do Eydkuhnen wynosiła 103 mile czyli ok. 760 km. Linię tę przemierzały pociągi kurierskie, pospieszne, osobowe i towarowe. Pierwszy z nich jechał ze średnią prędkością 50 km/godz., pociąg pospieszny był nieco wolniejszy - jechał 42 km/godz. Podróżnym wybierającym się do Królewca w 1867 r., kolej proponowała następujący rozkład jazdy: 6.44 pociąg osobowy 10.04 pociąg kurierski 15.08 pociąg osobowy 22.52 pociąg pospieszny Ceny biletów były zróżnicowane, za jedną milę trasy (ok.7,5 km) płaciło się od 1,5 do 6,5 srebrnego grosza w zależności od kategorii pociągu i klasy wagonu (klasy były cztery). Najtańszy bilet z Elbląga do Malborka kosztował 4,5 sr. gr., a robotnik pracujący przy budowie linii zarabiał 10 sr. gr. dziennie.
