Już 29 listopada w Elblągu odbędzie się spotkanie na temat tego, co należy zrobić, aby ratować zabytkowe domy podcieniowe na Żuławach. Organizatorzy zapraszają do rozmowy. Wstęp jest wolny.
Domy podcieniowe to jeden z najważniejszych i najcenniejszych, a zarazem najbardziej zagrożonych, elementów unikatowego krajobrazu wsi Żuław Wiślanych. Zachowało się ich kilkadziesiąt. Pochodzą głównie z XVIII i XIX wieku. Najstarsze - z początku XVII wieku. Nie wszystkie zostały wpisane do rejestru zabytków. Z roku na rok ich ubywa, popadają w ruinę, są przebudowywane, rozbierane. W ostatnich latach niektóre domy udaje się remontować, m.in. dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Spotkanie, które odbędzie się w Centrum Spotkań Europejskich „Światowid”, przy Pl. Jagiellończyka 1, to jedno z działań w ramach projektu „S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych”, który od marca „Światowid” realizuje wraz z partnerami.
Do dyskusji o tym, co i kto dziś oraz w przyszłości powinien zrobić, by ratować żuławską drewnianą architekturę regionalną, w tym domy podcieniowe, jak również do osobistego zaangażowania się w działania na rzecz zabytków, będą zachęcać uczestników eksperci. Będą to: historyk sztuki, specjalistka w zakresie architektury regionalnej dr Iwona Liżewska, kierownik olsztyńskiego oddziału Narodowego Instytutu Dziedzictwa, pomorski wojewódzki konserwator zabytków Dariusz Chmielewski, historyk sztuki dr Jerzy Domino, pracownik elbląskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Olsztynie, a także Marek Opitz - prezes Stowarzyszenia Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski, pomysłodawca i realizator wielu przedsięwzięć na rzecz regionu, właściciel domu podcieniowego w Żelichowie / Cyganku.
Początek o godz. 11. Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc. Zgłoszenia przyjmuje i informacji udziela koordynatorka projektu Agnieszka Jarzębska - tel. 55 611 20 84, 667 636 212, email: agnieszka.jarzebska@swiatowid.elblag.pl.
Projekt „S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu województwa warmińsko-mazurskiego. Realizatorzy: CSE „Światowid” i Stowarzyszenie „Jantar”. Partnerzy: Narodowy Instytut Dziedzictwa, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Olsztynie z delegaturą w Elblągu, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Archeologiczno - Historyczne w Elblągu, Żuławski Park Historyczny w Nowym Dworze Gdańskim. Za pomoc w realizacji projektu organizatorzy szczególnie dziękują Stowarzyszeniu Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski.
Domy podcieniowe to jeden z najważniejszych i najcenniejszych, a zarazem najbardziej zagrożonych, elementów unikatowego krajobrazu wsi Żuław Wiślanych. Zachowało się ich kilkadziesiąt. Pochodzą głównie z XVIII i XIX wieku. Najstarsze - z początku XVII wieku. Nie wszystkie zostały wpisane do rejestru zabytków. Z roku na rok ich ubywa, popadają w ruinę, są przebudowywane, rozbierane. W ostatnich latach niektóre domy udaje się remontować, m.in. dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Spotkanie, które odbędzie się w Centrum Spotkań Europejskich „Światowid”, przy Pl. Jagiellończyka 1, to jedno z działań w ramach projektu „S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych”, który od marca „Światowid” realizuje wraz z partnerami.
Do dyskusji o tym, co i kto dziś oraz w przyszłości powinien zrobić, by ratować żuławską drewnianą architekturę regionalną, w tym domy podcieniowe, jak również do osobistego zaangażowania się w działania na rzecz zabytków, będą zachęcać uczestników eksperci. Będą to: historyk sztuki, specjalistka w zakresie architektury regionalnej dr Iwona Liżewska, kierownik olsztyńskiego oddziału Narodowego Instytutu Dziedzictwa, pomorski wojewódzki konserwator zabytków Dariusz Chmielewski, historyk sztuki dr Jerzy Domino, pracownik elbląskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Olsztynie, a także Marek Opitz - prezes Stowarzyszenia Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski, pomysłodawca i realizator wielu przedsięwzięć na rzecz regionu, właściciel domu podcieniowego w Żelichowie / Cyganku.
Początek o godz. 11. Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc. Zgłoszenia przyjmuje i informacji udziela koordynatorka projektu Agnieszka Jarzębska - tel. 55 611 20 84, 667 636 212, email: agnieszka.jarzebska@swiatowid.elblag.pl.
Projekt „S.O.S. dla żuławskich domów podcieniowych” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu województwa warmińsko-mazurskiego. Realizatorzy: CSE „Światowid” i Stowarzyszenie „Jantar”. Partnerzy: Narodowy Instytut Dziedzictwa, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Olsztynie z delegaturą w Elblągu, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Archeologiczno - Historyczne w Elblągu, Żuławski Park Historyczny w Nowym Dworze Gdańskim. Za pomoc w realizacji projektu organizatorzy szczególnie dziękują Stowarzyszeniu Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski.
Sylwia Warzechowska
rzecznik CSE Światowid
Jak uratować? Recepta jest prosta: potrzebny jest projekt, ludzie i pieniądze. Żuławy sporo zawdzięczają holenderskim specjalistom, materialne pozostałości po nich są częścią naszego dziedzictwa kulturalnego. Niestety od zawsze były Żuławy zaniedbywane wielorako przez nasze władze państwowe. Przypominano sobie o nich wtedy, gdy coś przestawało tu funkcjnować i wystąpiła np. powódź. Domy ryglowe z podcieniami można uratować tworząc skansen budownictwa żuławskiego. Funkcjonalny, żywy z atrakcjami, chetnie odwiedzany przez turystów. Finansowany z budżetu państwa, gdyż sprawy nie udźwigną sarostwa w Elblągu czy Nw, dworze Gd. Warto też sprawą zainteresować rząd Holandii, wszak Żuławy to część spuścizny narodowej Holendrów Potrzebny jest menager-pasjonat. Tylko czy taki się znajdzie?