Radni opozycji rozliczają Jerzego Wilka z obietnic wyborczych. Pierwsza z nich - obniżenie czynszów i cen biletów

Kampania wyborcza trwa. Powoli zaczynają padać  obietnice wyborcze pierwszych kandydatów. My jednak przyjrzymy się tym złożonym wcześniej. Podczas konferencji prasowych, organizowanych w ciągu ostatnich miesięcy w Urzędzie Miejskim czy spotkań Prezydenta Elbląga z mieszkańcami, niejednokrotnie Jerzy Wilk zapewniał, że konsekwentnie spełnia  swoje obietnice wyborcze dane 1,5 roku temu. Postanowiliśmy prześledzić je wszystkie i zapytać radnych opozycji, czy również podzielają stanowisko Prezydenta w tej sprawie. Kluby Radnych reprezentowali: Maria Kosecka (PO), Ryszard Klim (SLD) oraz Adam Basiukiewicz (KWW Witolda Wróblewskiego). Codziennie publikować będziemy jedną z obietnic. Dziś zapytaliśmy radnych o obniżki cen biletów i czynszów.

Czy Miasto stać było na obniżenie czynszów i cen biletów?  
 
Radny Adam Basiukiewicz (Komitet Wyborczy Wyborców Witolda Wróblewskiego)

Utrzymywanie gminnych zasobów mieszkaniowych oraz  lokalnego transportu zbiorowego należy do zadań własnych gminy. Miasto samodzielnie prowadzi politykę czynszową w swoich zasobach mieszkaniowych oraz określa zasady odpłatności za korzystanie z komunikacji miejskiej. Poprzez przydzielanie osobom uprawnionym ulg (np. dodatków mieszkaniowych, ulgowych biletów komunikacji miejskiej) wspiera osoby słabsze ekonomicznie.

Trzeba mieć jednak na uwadze, że zarówno gospodarka zasobem mieszkaniowym jak i utrzymanie komunikacji generuje określony poziom kosztów, który należy pokryć z bezpośrednich wpłat od mieszkańców oraz z dopłat  z budżetu Miasta. Przy obecnym stanie finansów Miasta nie stać na tak duży udział w pokrywaniu kosztów utrzymania zasobów mieszkaniowych jak i komunikacji miejskiej. Dla przykładu w roku 2013  koszt ponoszony przez ZKM, odpowiedzialny za utrzymanie  lokalnego transportu zbiorowego, wyniósł ok. 22 milionów złotych, natomiast wpłaty z biletów dały kwotę około 11,6 milionów złotych. Jak widać różnica ta jest znacząca.


Radna Maria Kosecka (Platforma Obywatelska)

Nie jest tajemnicą, że sytuacja finansowa miasta jest trudna. Nałożyło się na to kilka czynników. Pan Wilk był tego świadomy, podnosił to, również jako jeden z zarzutów pod adresem poprzedników. Tak więc powinien moim zdaniem rozpocząć urzędowanie od restrukturyzacji finansów miasta pod kątem szukania oszczędności. Natomiast populistyczne decyzje obniżania czynszów i cen biletów można wprowadzać w sytuacji zbilansowanego budżetu miasta.

Wprowadzono obniżkę czynszu, ale niestety nie przyczyniło się to do zwiększenia dokonywanych wpłat czynszów. Wręcz przeciwnie mamy do czynienia ze zjawiskiem pogłębienia się zadłużenia ZBK do wysokości ponad 64 mln zł. Czy można to uznać za sukces, czy też raczej w kategorii porażki, błędnej decyzji i złego kierunku przyjętych działań. Są to olbrzymie niedobory w kasie Zarządu Budynków Komunalnych przekładające się między innymi na brak niezbędnych remontów i napraw w budynkach komunalnych. Biorąc pod uwagę stan infrastruktury mieszkaniowej może to prowadzić w niektórych przypadkach do katastrofy budowlanej i tragedii.

Tak więc podejmując znaczące dla finansów decyzje zarządcze zawsze należy brać pod uwagę nie tylko słupki sondaży poparcia, ale przede wszystkim dobro miasta i bezpieczeństwo mieszkańców. Jeśli już decydujemy się na obniżki, powinny zostać skierowane w postaci ulg dla najbardziej potrzebujących. Takie działania wprowadził Prezydent Nowaczyk oraz dodatkowo poprzez adaptację bursy przy ul. Obrońców Pokoju przekazał najbardziej potrzebującym  mieszkańcom ponad 70 nowych mieszkań.


Radny Ryszard Klim (Sojusz Lewicy Demokratycznej)

Wprowadzaniu obniżek czynszów i cen biletów nie towarzyszyła chłodna analiza możliwości finansowych miasta. Towarzyszyła refleksja wynikająca ze znajomości sytuacji w „mieszkaniówce” komunalnej (zadłużenie), jak również chociażby z tego, że komunikację dotujemy rokrocznie kwotą 20 mln złotych. Nie było jednak wyjścia, i dlatego klub lewicy poparł te decyzje.

Poparcie musiało zaistnieć, bo była to naturalna konsekwencja całego ciągu podwyżkowego fundowanego mieszkańcom w okresie I części kadencji. Wskazywaliśmy wówczas, że mieszkańcy, według wielu ocen, ubogiego Elbląga- nie podołają tak daleko idącej fiskalizacji ich bytowania. Społeczny opór w postaci  referendum potwierdził nasze obawy.

Na obniżce czynszów skończył się jednak cały zapał modernizacyjny nowej władzy wykonawczej. Tym hasłem postanowiono dojechać do kolejnych wyborów. Jak słyszymy i czytamy jedzie się dalej, ale tory się kończą.  

Nie otworzono już programu wyborczego partii rządzącej, w którym mówiło się o modernizacji „Wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta Elbląga na lata 2012-2020”. Mówiło się także o restrukturyzacji ZBK, co jest szczególnie aktualne wobec ubywania tysięcy mieszkań komunalnych. Trochę chichotem historii jest to, że w momencie wprowadzania ( 14.02.2012r.)

„Program mieszkaniowy” nie uzyskał poparcia opozycyjnej partii, czyli PiS-u. Na sesji (30.09.) natomiast ten sam „Program” po niewielkiej kosmetyce, a także zapisie o stawce bazowej czynszu od 2 do 3% wskaźnika przeliczeniowego, w formie Obwieszczenia RM został przyjęty przez większość Rady, w tym klubu PiS jako „propozycja nie do odrzucenia”.

Jeszcze w temacie powyższego „Programu”. Klub lewicy poparł go w 2012 roku widząc pewną szansę porządkowania sytuacji w „mieszkaniówce”. Widziane były także niebezpieczeństwa, szczególnie dla budżetów domowych. Stąd nasze uzupełnienia: utrzymanie ulg dochodowych i technicznych dłużej niż proponowane 2 lata. Jako wentyl bezpieczeństwa do podjęcia operatywnych decyzji (korekty) wprowadziliśmy  coroczny obowiązek  przedkładania sprawozdania z realizacji „Programu”.

Na marginesie: w tym roku musieliśmy się upomnieć o powyższe sprawozdanie. Uparliśmy się także wówczas przy nowych stawkach bonifikat na sprzedaż lokali, przyśpieszających proces. Osiągnięcie zakładanego niezbędnego poziomu 4400 lokali komunalnych to też ciąg  problemów, ale w mniejszym zakresie, bo mniej mieszkań.
 
Bazowanie wyłącznie na wspomnianej obniżce czynszów i zaniechania powodują, że w nową kadencję „mieszkaniówka” komunalna wejdzie nieprzygotowana, bez pomysłów i z problemami: liczba mieszkań komunalnych- ok.6200, mieszkań socjalnych- 175, rodzin oczekujących na przydział-256, wyroków eksmisyjnych z prawem do lokalu socjalnego- 1020 (symboliczne plany budownictwa),  zadłużenie (mimo obniżki czynszów- już 65 mln), spadająca sprzedaż mieszkań (2013- 1207; I poł.  2014- 182), fatalny stan wielu budynków i mieszkań. (...)

Cóż, „mieszkaniówka”  to wieloletnie dziedzictwo, każda  elbląska ekipa coś dokładała. Naprawdę jestem odległy od autoreklamy, bo temat wymaga uogólnienia. Pamiętam brzydkie słowa Prezydenta Henryka skierowane do mnie, gdy w 2005r. wspólnie z opozycją, czyli PiS-em głosowałem za zwiększeniem bonifikat na sprzedaż mieszkań. Wygrała wówczas zasada „psa ogrodnika” , czyli nie obniżać. O ile mniej mieszkań i problemów moglibyśmy, choć nie upieram się, mieć dzisiaj.

W tej skomplikowanej materii nikt nie ma wyłączności na mądrość, także ja. Ciekawy  jednak, chociaż  w chwili obecnej bez szans  na rozważenie, jest pomysł  rajców olsztyńskich  utworzenia funduszu lokalowego na rzecz poprawy stanu budynków komunalnych. Mogłoby to ograniczyć enklawy miejskiej bylejakości. Na cel ten przeznaczone byłyby środki ze sprzedaży właśnie mieszkań komunalnych. Dzisiaj chwytamy się każdego wpływającego grosza, ale warto do tego pomysłu wrócić. Oczywiście w może bardziej otwartej przyszłej kadencji.

Obniżce cen biletów komunikacji powinno towarzyszyć natychmiastowe rozpoczęcie prac  nad modyfikacją kolejnego strategicznego  dokumentu, a więc „Planem zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego na lata 2013-2020” z listopada 2012r. Zawarte  w nim propozycje priorytetów  w komunikacji, koszty ponoszone przez pasażerów, plany rozwojowe i modernizacyjne-były już wówczas krytycznie dyskutowane, w oczekiwaniu na przyszłościowe uzupełnienie. Uzupełnienia prawie nie ma, co w kontekście wytycznych Komisji Europejskiej na nowe rozdanie: Polska w perspektywie budżetowej do 2020r. ma postawić na transport zbiorowy- jest znowu niezrozumiałe. Wodą na młyn wobec naszych staroci tramwajowych powinno być  traktowanie przez Unię tramwajów jako część strategii klimatycznej –przechodzenia na tzw. gospodarkę niskoemisyjną. To także dotacje rzędu 85 % nakładów.

Co my na to? W projekcie „Strategii Rozwoju Elbląga 2020+”  zawarto zadanie „Budowa trakcji tramwajowej w ciągu ulic Gen. Grota-Roweckiego, Armii Krajowej i 12 Lutego wraz z zakupem nowych wagonów oraz modernizacją bazy zajezdniowej”, naturalnie bez precyzji terminowej. To ogólnie dobrze, ale inne samorządy znanymi już kompleksowymi planami komunikacyjnymi wyprzedzają nas znacznie. Pojedziemy(jeżeli) Armii Krajowej, a w tym czasie runie zjedzona korozją trakcja na Marymonckiej.

Koniecznością mijającej części kadencji powinna być ambicja stworzenia czegoś odmiennego w stosunku do tego, co było krytycznie przyjmowane. Tym bardziej, że krytykowali dzisiaj rządzący. Normalnością jest też kontynuacja, bez nachalnego przekreślania wszystkiego, co za nami. Czy stać nas na obiektywizm, mówiąc o zakończeniu prac na trasie 503, że to dzieło trzech prezydentów: H. Słoniny, bo zaprojektował, G. Nowaczyka, bo rozpoczął i zaczęły się komplikacje, ale inaczej nie można było, i J. Wilka, bo odebrał. To ostatnie najprzyjemniejsze, gdyż procentujące.

Wymienione w tekście dokumenty strategiczne wymagały twórczego podjęcia. Dla ludzi nowej kadencji  mniej uderzeniowe byłoby wejście w samorząd i jego potrzeby. Zastanawiam się, dlaczego tego nie uczyniono? W zasięgu przecież są ci, którzy wykonawczo uczestniczyli w procesie opracowywania „Programów”. Odpowiedź jest jedna; zaniechania wynikają z przyjęcia mylnej filozofii sprawowania władzy, ograniczonej do wewnętrznego kręgu zaufanych. Poszerzenie tego grona to przecież możliwość konkurencyjnego zaistnienia dla innych, to zagrożenie.  Tymczasem to właśnie umiejętność partnerstwa i współpracy dałaby większą  przyszłościową legitymację tym, którzy potrafiliby okazać  te niezbędne cechy dobrego zarządzania.

Na obniżki czynszów  i cen biletów było nas stać, nawet mimo wielu niewiadomych.  Nie stać natomiast na pozostawieniu tych niewiadomych przez półtora roku.