W bieżącym roku Biblioteka Elbląska im. C. Norwida realizuje projekt pn. "Współfinansowanie zakupu wyposażenia do Pracowni konserwacji zbiorów zabytkowych Biblioteki Elbląskiej". Jego głównym celem jest poprawa efektywności funkcjonowania biblioteki poprzez uzupełnienie wyposażenia pracowni konserwacji zbiorów zabytkowych. Całkowity koszt projektu wynosi 80.980 zł.
Projekt stanowi kontynuację działań Biblioteki zmierzających do stworzenia pełnej i planowej ochrony zbiorów zabytkowych. W latach poprzednich, dzięki dotacjom uzyskanym z funduszy Unii Europejskiej, Biblioteka uzyskała nowe pomieszczenia magazynowe spełniające najwyższe standardy bezpieczeństwa, wyposażone w instalacje alarmowe i klimatyzacje oraz przesuwne regały pozwalające w ekonomiczny, ergonomiczny i bezpieczny sposób przechowywać zbiory specjalne. Zakupiona komora fumigacyjna służy do planowej, sukcesywnej dezynfekcji zbiorów.
Kolejnym etapem działań było zorganizowanie i wyposażenie w podstawowe, niezbędne urządzenia pracowni konserwacji. Funkcjonuje ona w ramach czterech działów: dział do prac wymagających użycia wody, dział prac wstępnych i wykończeniowych, dział prac introligatorskich i dział dokumentacji.
- Już w pierwszych tygodniach realizacji projektu tworzenia pracowni udało się zorganizować pierwsze praktyki dla studentów konserwacji zabytków. Studenci pod opieką dyplomowanego konserwatora dokonali oceny stanu zachowania części zbiorów zabytkowych wraz z ich dokumentacją fotograficzną – mówi Arkadiusz Kowalczyk z Biblioteki im. C.K. Norwida.
Przeprowadzona ankieta uwzględniała poza oceną stanu zachowania wszystkich elementów książki, również opis techniki wykonania. Wyłoniono egzemplarze przeznaczone do konserwacji całościowej, a egzemplarze wykazujące niewielki stopień zniszczeń poddano konserwacji "na bloku", obejmującej oczyszczenie obiektu, konieczne naprawy w bloku i oprawie oraz wykonanie opakowania ochronnego.
- W sumie opracowano ok. 250 woluminów pochodzących z XVI wieku. Podobne praktyki planowane są również w roku 2009. Pełne wyposażenie pracowni pozwoli również na prowadzenie praktyk indywidualnych, podczas których wykonane zostaną prace konserwatorskie w pełnym zakresie przy obiektach o najwyższym stopniu zniszczenia – informuje Arkadiusz Kowalczyk.- Doświadczenia zdobyte podczas prac wykazały konieczność uzupełnienia wyposażenia pracowni o kolejne urządzenia – dodał Arkadiusz Kowalczyk.
W roku 2009 zaplanowano zakup następujących urządzeń do prac konserwatorskich:
Spirabilia – stanowisko do ręcznego czyszczenia książek o wysokim stopniu zniszczenia, wyposażone w dwa szczelne rękawy oraz wewnętrzny i zewnętrzny odkurzacz, kompresor;
Oczyszczarka ultradźwiękowa – do czyszczenia papieru, skóry i tkaniny;
Skalpel parowy – urządzenie do delikatnego rozklejania, zwilżania i oczyszczania powierzchni zabytkowych;
Slimlight 20x40 – urządzenie do podświetlania pojedynczych arkuszy papieru w celu identyfikacji znaków wodnych, oceny stanu zachowania podłoża papierowego;
Aerograf z wymiennymi dyszami i zbiorniczkiem zewnętrznym – wszechstronne urządzenie służące do nawilżania materiałów, wzmacniania roztworami polimerów, zabezpieczania warstw barwnych przed rozmywaniem i scalania kolorystycznego uzupełnień ubytków;
Miksery – do rozwłókniania masy celulozowej używanej do uzupełniania ubytków w papierowych obiektach zabytkowych;
W projekcie zaplanowano również zakup urządzeń poprawiających funkcjonowanie i komfort pracy w pracowni konserwatorskiej i magazynach zbiorów zabytkowych:
Rejestrator warunków wilgotnościowo-temperaturowych wraz z oprogramowaniem umożliwiającym gromadzenie danych w pamięci komputera;
Klimatyzator – do pracowni oczyszczania zbiorów po procesie dezynfekcji;
Filtr narurowy do filtracji wody mechaniczny + zmiękczacz (wydatnie zwiększający czas użytkowania maszyny do uzupełnień ubytków masą papierową;
Całkowity koszt projektu wyniesie 80.980 zł, w tym środki ministerialne 50.000 zł.
Projekt dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu operacyjnego Rozwój infrastruktury kultury