Ekspresowo z Elbląga do granicy (fotoreportaż)

Ponad 50-kilometrowy odcinek drogi S-22 od Węzła Elbląg - Wschód do przejścia granicznego z Obwodem Kaliningradzkim w Grzechotkach oddano dziś oficjalnie do ruchu. Budowa trwała blisko 2 lata i kosztowała 482 mln zł.

Inwestycja była prowadzona na ogromną skalę. Wybudowano jednojezdniową drogę ekspresową klasy S, wybudowano i przebudowano 49 obiektów inżynierskich. Powstały nowe węzły: Wilkowo, Błudowo, Chruściel, Maciejewo. Wybudowano drogi dojazdowe. Stworzono dwa specjalne przepustowe przejścia dla zwierząt.

W środę, na oficjalnym otwarciu odcinka pojawili się: wojewoda warmińsko-mazurski Marian Podziewski, marszałek Jacek Protas, przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury i wykonawcy robót.

- Udało się oddać do użytku odcinek drogi po naszej stronie - mówi Jerzy Wcisła, dyrektor elbląskiej delegatury Urzędu Marszałkowskiego w Olsztynie. - Po stronie rosyjskiej nie jest jednak tak dobrze. Tam prace ciągle trwają. Prawdopodobnie zostaną zakończone w drugiej połowie 2010 r. Obiekt ma kolosalne znaczenie dla województwa. Odciąży bowiem ruch graniczny na przejściach w Bezledach oraz w Mamonowie. Wyprowadzi także ruch ciężkich samochodów z Fromborka i Braniewa.

Zadanie było współfinansowane ze środków Sektorowego Programu Operacyjnego Transport (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) w wysokości 35,66 %.

W związku z przebiegiem drogi S-22 przez cenne przyrodniczo tereny objęte ochroną w ramach europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000, prowadzono zakrojone na szeroką skalę prace odbudowy środowiska naturalnego. 
- Ich zakres objął ponad 600 hektarów terenu przyległego do drogi, na których zadbano o zachowanie odpowiednich warunków życia dla gatunków chronionych - mówi Anna Wypych Namiotko z Ministerstwa Infrastruktury. - Dolina Pasłęki, Rzeka Pasłęka, Jezioro Drużno, Ostoja Warmińska to obszary lęgowe ptaków. Rząd PO-PSL nie widzi przeszkód w rozpoczęciu inwestycji przekopu przez Mierzeję Wiślaną. Oczywiście, jeśli raport na temat oddziaływania inwestycji na środowisko będzie korzystny - mówi. - Inwestycja zamknie się w granicach 400 - 500 mln. zł. Rząd będzie wykorzystywał środki budżetowe oraz unijne.

Przebudowywana droga przebiega przez cenne przyrodniczo tereny objęte ochroną w ramach europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 lub w ich sąsiedztwie, tj. obszary specjalnej ochrony ptaków oraz specjalne obszary ochrony siedlisk: Dolina Pasłęki, Rzeka Pasłęka, Jezioro Drużno, Ostoja Warmińska. Zgodnie z prawem ochrony środowiska olsztyński oddział GDDKiA wystąpił pod koniec 2005 r. o wydanie decyzji środowiskowej dla przebudowy drogi krajowej nr 22 na odcinku Elbląg – Grzechotki. Ze względu na możliwość negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, wojewoda warmińsko-mazurski nałożył obowiązek wykonania kompensacji przyrodniczej. Opracowano koncepcję kompensacji, którą skonsultowano z organizacjami ekologicznymi w lipcu 2006 r. Jesienią 2006 r. wojewoda wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, a 4 grudnia 2006 r. przekazano wykonawcy teren budowy.

Celem działań kompensujących na obszarach przyległych do drogi S22 jest utrzymanie obecnego składu i struktury awifauny oraz właściwego stanu populacji kluczowych gatunków ptaków, dla których został utworzony obszar Natura 2000 Ostoja Warmińska. Projekt kompensacji obejmuje m.in. zakładanie łąk kwietnych i nasadzenia ponad 6,5 tysiąca krzewów owocujących – tarniny i głogu, których owoce stanowią pokarm dla ptaków, wybudowanie urządzeń melioracyjnych spiętrzających wodę tak, aby utrzymać podmokły charakter terenu. W młodnikach na obszarze objętym naturalną sukcesją wykonuje się zabiegi przerzedzania w miejscach dużego zagęszczenia. Istniejącym na obszarach objętych kompensacją oczkom wodnym, podlegającym naturalnym procesom zarastania przywrócono ich funkcję ekologiczną. Rozwieszono 70 budek lęgowych oraz nawiercono 104 otwory w pniach stanowiące zaczątek dziupli.

Olbrzymim przedsięwzięciem, szczególnie od strony finansowej, było wykonanie na odcinku drogi o długości 9 km przechodzącym przez Ostoję Warmińską, przejść dla zwierząt usytuowanych co mniej więcej 500 m, w zależności od możliwości technicznych i ukształtowania terenu. Koszt tych przejść to 33 mln zł. Względy przyrodnicze zadecydowały również o przeprojektowaniu mostu przez rzekę Banówkę. Pierwotnie zamierzano wybudować most na podporach posadowionych w dolinie rzeki oraz zmienić w tym miejscu bieg Banówki. Konsultacje z przyrodnikami zdecydowały o pozostawieniu rzeki w jej istniejącym kształcie i budowie mostu podwieszanego, którego podpory usytuowane są poza doliną Banówki, gdzie rośnie chroniony czosnek niedźwiedzi, występujący głównie na terenach górskich.

Kompensacja przyrodnicza wykonywana jest pod nadzorem środowiskowym. Decyzja środowiskowa zobowiązuje Oddział w Olsztynie do prowadzenia monitoringu przyrodniczego na terenach kompensacyjnych. Monitoring będzie dotyczył rozmieszczenia, liczebności i wymagań siedliskowych gatunków lęgowych i będzie wykonany w dwóch kolejnych sezonach lęgowych, po dwóch latach od oddania drogi do użytkowania. Po upływie 2 lat od momentu zakończenia poprzedniego liczenia zostanie wykonane powtórne liczenie w dwóch kolejnych sezonach lęgowych. Poza monitoringiem rozmieszczenia, liczebności i wymagań siedliskowych gatunków lęgowych, w takich samych okresach musi zostać wykonany monitoring kolizji z wykonaną drogą płazów, gadów, ptaków i ssaków.

Fot. Mateusz Milanowski