Budujący dom w Polsce nie mają łatwo ani tanio. 53 proc. z nich odczuło wzrost cen materiałów, u 24 proc. ekipa budowlana zwlekała z zakończeniem prac, a 77 proc. przekroczyło budżet przeznaczony na fachowców. Do tego postawienie domu kosztuje od 42000 zł do nawet 58 000 zł więcej niż rok temu w zależności od metrażu.
Eksperci porównywarki rankomat.pl oferującej m.in. ubezpieczenia budynku w budowie przeanalizowali rynek fachowców budowlanych oraz koszty postawienia domu. Podstawą do wyliczenia były badanie Wavemaker i dane portalu kb.pl dla domów powierzchni 100 m2, 140 m2 i 195 m2.
Podane kwoty budowy domu są stawkami netto i nie obejmują 8 proc. VAT-u, a także niektórych kosztów, jak zakup i uzbrojenie działki budowlanej, zakup projektu domu, wykończenia domu do stanu pod klucz i jego wyposażenia oraz zagospodarowania ogrodu przy domu.
Na co piątej budowie „jakoś to będzie”
Największym problemem na etapie budowy i remontu domu są finanse. 53 proc. ankietowanych odczuło wzrost cen materiałów, a 41 proc. miało nieprzewidziane wydatki – wynika z badania rankomat.pl w czerwcu 2022 r.
Dopiero na kolejnych miejscach źródłem problemów z budową i remontem domu okazali się fachowcy, w tym trudność z ich znalezieniem (27 proc. pytanych) i brak odpowiednich kompetencji (22 proc.).
Co do samych materiałów budowlanych, oprócz ich ceny, najgorzej jest z dostępnością (23 proc. odpowiedzi) i jakością (13 proc. zauważyło pogorszenie).
7 grzechów głównych fachowcy
Ankietowani w badaniu wskazali też przyczyny niezadowolenia z fachowców. Zwykle chodzi o dochowanie terminów. Zdaniem 24 proc. pytanych fachowcy kilkukrotnie przekładali termin zakończenia prac, a według 22 proc. problem dotyczył przekładania rozpoczęcia budowy.
17 proc. uznało, że ekipom budowlanym i remontowym brakuje fachowej wiedzy, 16 proc. wprost przyznało, że doszło do wykonania fuszerki skutkującej późniejszą usterką i również 16 proc. wskazało na nieobecność specjalisty w dniu wykonania zlecenia bez wcześniejszego ostrzeżenia.
Dla 9 proc. główny problem związany z budową i remontem domu stanowiło wycofanie się fachowcy z podjętych prac, a dla 7 proc. brak zwrotu zaliczki.
Co do samych płatności 73 proc. fachowców chciało rozliczenia za pracę w gotówce, a tylko 6 proc. przyjmowało płatność kartą czy blikiem (5 proc.). 13 proc. zgodziło się na przelew bankowy. Nieco ponad połowa fachowców (53 proc.) za wykonaną usługę wystawiła rachunek lub paragon.
Tylko co 4 Polak zmieścił się w budżecie
77% ankietowanych przyznało, że wydało więcej niż planowało, na remont lub budowę. Największa grupa (20%) zadeklarowała, że przekroczyła budżet od 1001 zł do 5000 zł. Nieco mniej badanych (17%) wydało od 101 zł do 500 zł i od 501 zł do 1000 zł. Jednocześnie 23% Polaków zmieściło się w założonym budżecie.
Przed rokiem postawienie domu tańsze o 58 000 zł
Im większy dom, tym różnica w kosztach budowy na przestrzeni lat jest bardziej wyraźna. W przypadku domu 195 m2 w stanie deweloperskim koszt takiej inwestycji zamknie się średnio w kwocie 470 000 zł. Rok wcześniej było to jeszcze 412 000 zł, a 5 lat temu 319 000 zł. Z każdym rokiem postawienie prawie 200-metrowego domu bez wykończenia kosztuje średnio o 30 000 zł więcej. Różnica dla domu 195 m2 między rokiem 2021 a 2022 to 58 000 zł - wynika z danych kb.pl.
Dom 140 m2 bez wykończenia będzie kosztował w 2022 r. średnio 410 000 zł, podczas gdy rok wcześniej było to 358 000 zł, a 5 lat wcześniej 276 000 zł. Tu tempo wzrostu jest na poziomie średnio 26 800 zł rocznie. Postawienie domu 140-metrowego przed rokiem było tańsze o 52 000 zł. 0 22 000 zł więcej co roku trzeba wydać na budowę domu 100 m2 do stanu deweloperskiego. Jeszcze w 2018 r. wystarczyło 232 000 zł, w 2021 r. równo 300 000 zł, a w tym roku już 342 000 zł, czyli o 42 000 zł więcej.
185 000 zł to dopiero początek wydatków na budowę domu
W 2022 r. trzeba mieć co najmniej 185 000 zł, aby zakończyć budowę 100-metrowego domu w stanie surowym otwartym. Etap ten obejmuje wylanie fundamentów, postawienie ścian nośnych i działowych, stropów, wylanie schodów i położenie dachu. 198 000 zł to wydatek potrzebny do zakończenia budowy w stanie surowym otwartym domu o powierzchni 140 m2. Różnica rzędu 13 000 zł w porównaniu z domem 100 m2 jest stosunkowo niewielka, za to znacznie wyraźniejsza przy porównaniu kosztów budowy domu 195 m2, gdzie średni wydatek według danych kb.pl. zamyka się w kwocie 252 000 zł.
Droższe jest postawienie domu do stanu surowego zamkniętego, a więc z zadaszeniem, drzwiami i oknami oraz bramą garażową. W 2022 r. trzeba przeznaczyć co najmniej 214 000 zł (dom 100 m2), 236 000 zł (dom 140 m2) i 290 000 zł (dom 195 m2). Jednak ten etap budowy jest najtańszy. Różnica między stanem surowym otwartym i zamkniętym wynosi 29 000 zł dla domu 100 m2. Dla inwestycji o powierzchni 140 m2 i 195 m2 jest taka sama i wynosi o 38 000 zł więcej.
Doprowadzenie budowy domu do stanu deweloperskiego w 2022 r. to wydatek 342 000 zł dla domu 100 m2. Budujący dom o powierzchni 140 m2 muszą liczyć się z rachunkiem na kwotę 410 000 zł. Dom 195 m2 w stanie deweloperskim, czyli z elewacją, instalacjami, posadzkami i tynkami będzie kosztował 470 000 zł - wylicza kb.pl. Różnica między stanem deweloperskim a surowym zamkniętym to kolejne 128 000 zł (dom 100 m2), 174 000 zł (dom 140 m2) i 180 000 zł (dom 195 m2) więcej.
Ubezpieczenie domu w budowie
Dom w budowie można ubezpieczyć na każdym etapie inwestycji. Roczna składka zależy głównie od wartości nieruchomości w momencie zakupu ochrony. Jeśli planujemy zamknąć inwestycję do kwoty 200 000 zł, taką sumę należy podać w polisie i od niej zostanie wyliczona wysokość składki. Kolejne etapy wymagają zmiany sumy ubezpieczenia i rekalkulacji polisy.
Polisa dla budynku w budowie ma nieco węższy zakres ochrony. Nie ubezpieczymy na tym etapie wyposażenia, ale już narzędzia czy materiały budowlane jak najbardziej. Jeśli dom budowany jest w ramach kredytu hipotecznego, taką polisę również można kupić w porównywarce, a następnie przedstawić bankowi, oszczędzając nawet kilkaset złotych na rocznej składce.
- zaznacza Michał Ratajczak, ekspert ubezpieczeń nieruchomości rankomat.pl.
*** Badanie przeprowadzono metodą CAWI na ogólnopolskiej grupie 559 osób na zlecenie rankomat.pl