Od początku czerwca między krajami obowiązuje umowa o zabezpieczeniu społecznym. Dzięki porozumieniu można sumować okresy ubezpieczenia przebyte w Polsce i w Turcji, żeby ustalić i obliczyć wysokość świadczeń emerytalno-rentowych. To szczególnie ważne dla osób, które były aktywne zawodowo w tych dwóch państwach, jednak w żadnym z nich nie wypracowały stażu, który by pozwalał na przyznanie świadczenia tureckiego lub polskiego. Sumowanie okresów ubezpieczenia może ten problem rozwiązać.
W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych chodzi przede wszystkim o: emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinne. Umowa ma też zastosowanie i pomaga uzyskać prawo do takich świadczeń, jak jednorazowe odszkodowania oraz renty z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zasiłki pogrzebowe, a także świadczenia z tytułu choroby i macierzyństwa.
„Umowa pozwala również transferować świadczenia emerytalne i rentowe za granicę. To znaczy na przykład, że polski emeryt, który mieszka aktualnie w Turcji, może bez przeszkód pobierać świadczenie z ZUS na turecki rachunek bankowy”
- mówi Anna Ilukiewicz, regionalny rzecznik prasowy w województwie warmińsko-mazurskim
Analogiczne reguły umożliwiają nabywanie, na podstawie umowy, świadczeń emerytalno-rentowych z systemu tureckiego i otrzymywanie ich w Polsce. Na porozumieniu zyskają również przedsiębiorcy z obu krajów, bo reguluje ono kwestie delegowania pracowników. Pozwala na wysyłanie ich z terytorium jednego państwa do pracy w drugim – przy opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne tylko w państwie delegującym. Polska podpisała umowę z Turcją w październiku 2017 roku. Jej zapisy weszły w życie 1 czerwca 2021 roku.
Od maja umowa również z Izraelem
„Podobną umowę o zabezpieczeniu społecznym Rzeczpospolita Polska zawarła z Izraelem w 2016 roku. Ta umowa obowiązuje od 1 maja 2021 roku. Jej zakres jest bardzo podobny do zakresu porozumienia polsko-tureckiego. Obejmuje ona między innymi emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinne, jednorazowe odszkodowania i renty z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zasiłki pogrzebowe, a także świadczenia macierzyńskie. W przypadku Izraela umowa nie ma zastosowania do świadczeń chorobowych”
- dodaje rzeczniczka
Porozumienie zapewnia ubezpieczonym z Polski i Izraela sumowanie okresów ubezpieczeniowych przy ustalaniu prawa do świadczeń i ich wysokości. Umożliwia transfer polskich świadczeń do osób mieszkających w Izraelu oraz izraelskich świadczeń do uprawnionych, którzy mieszkają teraz w Polsce. Reguluje również zasady delegowania pracowników i eliminuje podwójne opłacanie składek w przypadku pracy w obu państwach.
Już 14 umów dwustronnych
W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych sprawami polsko-tureckimi zajmuje się I Oddział ZUS w Łodzi. Umowy o zabezpieczeniu społecznym między Polską a Turcją i Polską a Izraelem dołączyły do dwunastu realizowanych dotychczas przez ZUS umów międzynarodowych zawartych przez Rzeczpospolitą Polską z krajami spoza Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Podobne przepisy dotyczą: Czarnogóry, Serbii, Bośni i Hercegowiny, Macedonii, USA, Kanady, Quebeku, Korei Południowej, Australii, Ukrainy, Mongolii oraz Mołdawii.
Anna Ilukiewicz
Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS
województwa warmińsko-mazurskiego