Przedstawiciele Elbląga też są na Kongresie Kultury w Krakowie

Jesteśmy w przededniu rewolucji kulturalnej. Czeka nas reforma systemu finansowania i organizacji życia kulturalnego. I głównie o tym debatuje tysiąc stu twórców, intelektualistów i animatorów życia kulturalnego przez trzy dni od środy do piątku  w Krakowie na Kongresie Kultury. Wśród nich nie zabrakło również większości elbląskich decydentów mających wpływ na jakość kultury w naszym mieście. W Kongresie uczestniczą m.in. Bożena Sielewicz, Naczelnik Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego, Jacek Nowiński, Dyrektor Biblioteki Elbląskiej im C. K. Norwida, Mirosław Siedler, Dyrektor Teatru im. Aleksandra Sewruka oraz Antoni Czyżyk, Dyrektor Centrum Spotkań Europejskich „Światowid”. 

Trwający właśnie Kongres jest szóstym w historii zjazdem środowiska kulturalnego Polski. Poprzednie miały miejsce w latach 1910, 1936, 1966, 1981 i 2000 i miały charakter przede wszystkim ideowy. Tym razem jednym z głównych wątków trzydniowej debaty ma być reforma systemu finansowania i organizacji życia kulturalnego. Uczestnicy mają dyskutować m.in. o mecenacie publicznym, nowych źródłach finansowania, autonomii instytucji kultury, pomocy dla sektora pozarządowego. Będzie także mowa o kulturowej tożsamości Polaków, miejscu polskiej kultury w europejskim kontekście, edukacji kulturalnej i promocji kultury za granicą.

Minister Bogdan Zdrojewski chce, aby Kongres otworzył dyskusję na temat nowych rozwiązań prawnych dla kultury. Punktem wyjścia są zamówione przez ministerstwo raporty i ekspertyzy, które składają się na zbiorowy portret kultury polskiej początku XXI wieku. To najszersza analiza stanu polskiej kultury po 1989 r. Raporty liczą ponad 5 tys. stron i obejmują najważniejsze dziedziny i aspekty życia kulturalnego, od sytuacji w poszczególnych obszarach: filmie, teatrze, muzyce, literaturze, przez problemy ochrony zabytków i edukacji kulturalnej aż po przyszłość mediów i digitalizację. Niektóre dziedziny twórczości, takie jak taniec czy wzornictwo, doczekały się całościowych opracowań po raz pierwszy. Warto do nich zajrzeć. Można je znaleźć na stronie www.kongreskultury.pl.

Celem Kongresu jest nowelizacja lub uchwalenie nowej ustawy o działalności kulturalnej, konsultacje w tej sprawie mają potrwać do końca roku. Obrady tegorocznego Kongresu są również okazją do poszukiwania odpowiedzi na pytania o polską kulturę w dwudziestolecie transformacji społecznej i ustrojowej. 

„Gazeta Wyborcza” cytuje Katarzynę Janowską, publicystę „Polityki”, która podaje wyniki badań opinii publicznej, z których wynika, że większość Polaków kojarzy kulturę ze schludnym ubiorem, higieną i kulturalnym zachowaniem. Połowa respondentów pytana o to, co kojarzy im się z kulturą, wskazywała na czytanie prasy. Teatru, filharmonii, galerii nie wskazał prawie nikt.

Jednak bez wyników badań widać,  że zmiany w sferze kultury w Polsce są niezbędne. Obserwując chociażby  to co się dzieje na gruncie lokalnym wiemy, że statystycznego mieszkańca bardziej interesuje tekst o wydźwięku sensacyjnym niż relacja z wydarzenia kulturalnego. Różnice w oglądalności jednych i drugich tekstów nierzadko sprawiają, że włos na głowie się jeży.

Mówi się o konieczności wprowadzenia edukacji kulturalnej w Polskich szkołach ( patrz: wywiad, którego Minister Kultury Bogdan Zdrojewski udzielił serwisowi info.elblag.pl podczas VI Letnich Ogrodów Polityki), ale ważny jest nie fakt wprowadzenia tej edukacji, ale przede wszystkim nacisk na efektywność. Wszak język polski jest obecny w szkole od pierwszych lat szkoły podstawowej, aż do matury, a mimo to czytelnictwo wciąż spada. Więc pytaniem, które muszą sobie zadać osoby mające wpływ na kształt edukacji nie jest: Czy wprowadzać zajęcia z edukacji kulturalnej?, ale Jak nauczać by wychować ludzi, którzy będą potrzebować kontaktu z kulturą?

Wiemy też, że zmienić musi się nie tylko odbiorca, ale i nadawca. Instytucje kulturalne nie mogą zamykać się w swoich gustach pod pretekstem „obawy przed obniżeniem poziomu”. Wydaje się, że w Elblągu to „otwieranie  się” czy próby dotarcia do nowej publiczności możemy już zauważyć, na przykład w przedsięwzięciach kulturalnych proponowanych przez Bibliotekę Elbląską im. C. K. Norwida czy Centrum Sztuki Galerii El. Oby tak dalej.

Jaki  ślad odciśnie w Elblągu trwający właśnie Kongres Kultury ? O tym przekonamy się już niebawem.

Relacje z Kongresu Kultury można śledzić m.in. na:

www.wyborcza.pl
www.polityka.pl
www.kongrespolski.pl

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, www.kongreskultury.pl